Eskia Modako kirola neguan

Iritsi da negua, eta, garai honetan, gure artean kirol-modalitate arrakastatsuenetako bat eskia da. Negu Kiroletako Euskal Federakuntzak zenbait lehiaketa antolatzen ditu espezialitate ezberdinetan, hil hauetako egutegia osatzeko. Euskal Kirol Federazioen Batasunaren sail honetatik, kirol honen onuren berri emango dizuegu, denboraldian bete-betean sartuta baikaude eta badirelako bastoiak, botak eta eskiak hartuta pista eta estazioetara abiatu diren pertsona ugari. Federazioek gogorarazi nahi dute garrantzitsua dela federatzea, kirolaz segurtasun osoz gozatzeko. Europa-mailako estaldura duen istripu-aseguru bat lor daiteke. Horren bidez, txartel batzuk lortuko ditugu, eta erreskatea eta pistetako asistentzia estalita izango ditugu. Gainera, lesiorik izatekotan, jarraipena egingo digute. Halaber, errehabilitazioa barne hartzearen garrantzia azpimarratzen dute.

Eski alpinoak, iraupen-eskiak eta snowboardak abantailak dituzte osasunerako. Besteak beste, ingurune natural apartez gozatzeko aukera dugu, aire zabalean egiten baita, oso aire purua dagoen lekuetan. Horrek odolaren oxigenazioari laguntzen dio. Kirol-jarduera hori, gainera, gaixotasun kardiobaskularraksaihesteko jarduerarik onenetakoa da, kirol aerobikoa da eta.. Gastu energetiko handia dakar. Beraz, kaloria ugari erretzen dira, gainpisuari aurre egiten zaio eta odoleko kolesterol mailak murrizten dira. Eskiak odolaren zein biriken lana hobetzen du. Horrez gain, oreka-zentzua lantzen du, kirol hori egoki egiteko mantendu behar den posizioa dela medio. Muskulu-talde ezberdinen arteko koordinazioa indartzen da, eta erresistentzia fisikoa, arintasuna eta kontzentrazioa areagotzen dira.

Eskiatzean, oinak dira gorputzaren pisu guztiaren euskarri. Eta belaunak dira pisuari eutsi eta artikulatzen duten artikulazioak. Maiztasunez eskiatuz gero, artikulazioak gehiago garatuko dira, eta etorkizunean lesiorik edukitzea ez da hain probable izango. Gainera, hezurrak indartzen dira eta osteoporosia saihestu edo atzeratzea lortzen da. Malda bat jaisten ari garenean egiten dugun aldaka-kulunka ariketa ona da. Zahartzaroan mugikortasuna galtzeko kausa nagusietako bat muskulu-ahulezia izan ohi da. Muskuluen-erresistentzia eskatzen duen ariketarik egiten ez bada, muskuluak ahulduz doaz. Horregatik, eskia bezalako erresistentzia-entrenamendu bat faktore garrantzitsua da osasunarentzat eta gure muskulu eta hezurren ongizatearentzat, zahartzen goazen heinean. Adinaren poderioz galtzen diren muskulu-ehunak berreskuratzeko oso era eraginkor bat izango litzateke astean bi edo hiru aldiz eskiatzea lau hilabetetan zehar.

Gainera, burmuinak gorputzaren zati ezberdinen posizioa sentitzen du eta ahalegina egiten du horiek mugitu eta koordinatzeko. Gero eta gehiago eskiatu, orduan eta gehiago garatuko da ahalmen hori. Eski-pistaren ingurune dinamikoak kirol hori egiten duten pertsonak behartzen ditu arreta handia ematera uneko baldintzen aldaketari, bai eta oztopoei (zuhaitzak edo harriak), gainerako eskiatzaileei (lehen aldiz ari direnei) edo bidean izan daitezkeen beste oztopo batzuei ere. Hori dela eta, mendiko eskiak eskatzen du gorputzaren posizioa etengabe ezagutzea, postura-egonkortasuna lortzeko. Gainera, azelerazio-aldaketak, elur-baldintzek eta bestelako eragozpenek eskiatzailea behartzen dute gorputzaren posizioa eta norabidea maiztasunez aldatzera. Horrek energia asko eskatzen du, baita gorputzaren ezagutza handia ere, eskien gainean, kirolez betetako neguaren protagonisten gainean, oreka mantentzeko.

Lanaldi partzialeko kontratuetan ABEko prestazioak kalkulatzea

Estatuko Aurrekontu Orokorrei buruzko 36/2014 Legeak ekarritako araudi-aldaketaren ondorioz (Gizarte Segurantzaren Legearen 248. artikuluaren berridazketa ekarri zuen –8/2015 Errege Dekretua, urriaren 30ekoa–), lanaldi partzialeko kontratua duten langileen aldi baterako ezintasunagatiko prestazioak kalkulatzeko modua aldatu zen 2015eko urtarrilaren 1etik aurrera.

Data horretara arte, kontingentzia arruntek edo profesionalek eragindako ABEko prestazioren eguneko oinarri arautzailea kalkulatzeko aurreko hiru hiletako (edo kotizatutako tartekoa, txikiagoa izanez gero) kotizazio-oinarriak gehitzen ziren eta emaitza denbora horretan lan egindako egun kopuruagatik zatitzen zen. Horrenbestez, kontratuko lanegunak kontuan hartu eta ABE egoeran izandakoen truke soilik jasotzen zen prestazioa. Hau da, langile batek asteburuetarako kontratua izanez gero, ostiraletik igandera artekoa, asteko hiru eguneko ABEko prestazioa kobratuko luke.

2015etik aurrera, kontingentzia bien oinarri arautzailea kalkulatzeko, aurreko hiru hiletako oinarriak gehitu behar dira, baina ondoren, zenbateko hori aldi egun naturalen kopuruagatik zatitu eta hileko egun natural guztietan ordaindu behar da. Gainera, kontuan hartu behar da enpresan hiru hile bete gabe baja medikoa hartzen duten langileen egoera berezia dela. Nola kalkulatuko genuke kasu horietako prestazioaren oinarri arautzailea?

Araua literalki irakurriz gero (Gizarte Segurantzaren Legearen 248.1c art.), «gertakari eragilearen aurreko hiru hilabeteak» baliatuz kalkulatu da, hau da, oinarri arautzailearen kalkulua egiteko alde batera utzi beharko litzateke baja medikoaren hilari dagokiona, baja medikoa lan-kontratua hasten delako hilean gertatzen ez bada eta ez dira zenbatuko zenbatetsiko enpresa berean betetako aurreko kontratuak, nahiz eta aurreko hiru hiletakoak izan.

Beharbada, adibide baten bidez argiago ikusiko dugu kolektibo horren prestazioaren eguneko oinarri arautzailea nola kalkulatu:

2016-01-05ean hasitako baja mediko baten ustezko egoera

Enpresan alta emandako data Kotizazio-oinarriak Oinarria zatitzeko egun-kopurua
2015/09/01 2015/10 + 2015/11 + 2015/12 92 (urriaren 31 + azaroaren 30a + abenduaren 31)
2015/10/03 2015/10 + 2015/11 + 2015/12 89 (urriaren 29a + azaroaren 30a + abenduaren 31)
2015/12/01 2015/12 Abenduko 31 egun
2016/01/01 2016ko urtarrilaren 1etik 4ra bitarteko egunei dagokiena Baja hasi aurreko urtarrileko 4 egun

 

Zuzeneko Likidazio Sistema abiatzearen ondorioz, garrantzitsua da nomina-aplikazioetan irizpide horiek aintzat hartzea, gizarte-aseguruetan atxikipenak egitean arazorik ez sortzeko.

Sonia Gutiérrez  – CPko Prestazio Ekonomikoen arduraduna

Laguntza termal irisgarriko programa

Iragan ostiralean, abenduak 16, abian jarri zen LAGUNTZA TERMAL IRISGARRIKO PROGRAMA ASTURIAS probintzian. 27 onuradun izan ditu, guztiak ere laneko istripu edo lanbide-gaixotasun baten ondorioz baliaezintasun handia edo ezintasun iraunkor eta absolutua aitortua dutenak, eta bere zaintzaileek edo laguntzaileek ere parte hartu dute.

 

Ekimen honen sustatzaile eta egiaztatzaile da Mutualiako Prestazio Berezien Batzordea, eta FEKOOR fundazioak (desgaitasun fisikoa eta/edo organikoa duten pertsonen Bizkaiko elkartea) ere aurrera darama beste desgaitu-talde batzuekin. Ekimenaren helburua gaitasun fisikoari eutsi diezaioten da, horretarako ur termalek desgaitasunen tratamenduan, eta, oro har, osasunarentzat eskaintzen dituzten abantaila ugari eta ezagunak baliatuta.

Era berean, giro lasaia aprobetxatuta, integrazio- eta normalizazio-prozesuan aurrera egin ahal izan da, taldeko jarduerak gauzatuz ingurune irisgarrietan: antzeztutako bisita gidatuak Oviedon eta Avilesen, paseoak bide berdeetan, otordua sagardotegi tipiko batean, etab.

Lehen taldeko 26 lagunek asteburu honetan izan dute gozatzeko parada, Asturiasko hotel-bainuetxe egokitu batean. Bigarren taldea, 30 lagunekoa, urtarrileko hirugarren astean bertaratuko da zazpi eguneko egonaldia egiteko.

Gogora ekar dezagun Mutualiaren gizarte-laguntzak mutuak babestutako pertsonei zuzentzen zaizkiela, baldin eta laneko istripu bat edo lanbide-gaixotasun bat izan badute edota horietako baten eraginez premia berezia izanik Gizarte Segurantzaren prestaziorik jaso ezin badezakete.

Aldi baterako kontrataziorako hobarien/ murriztapenen gidaren azaroko eguneraketak

Gida honetan, kontratatzeko pizgarrien arloko indarreko araudi guztia jasotzen da, eta erabiltzaileen eta gure lan-merkatuan jarduten duten eragileen informazio-eskaera asetzera zuzenduta dago. Gainera, informazio guztia kontratu moten, langileari dagokion kolektiboaren eta enpresa motaren arabera egituratuta eskaintzen du.