ETXEKO LANGILEAK eskuliburu eguneratuta

mutualia manual empleada hogar

Etxeko langileen laneko eta Gizarte Segurantzako baldintzak hobetzeko aldaketak, irailaren 6ko 16/2022 Errege Lege Dekretua indarrean sartzearen ondorioz. 

Arau honen helburua da familietako etxeko langileen laneko eta Gizarte Segurantzako baldintzak besteren konturako gainerako langileenekin parekatzea. Era horretan, ezabatu egin nahi dira diskriminatzaileak izan daitezkeen desberdintasunak, justifikatutako arrazoirik ez edukitzeaz gain langile-kolektibo hori desabantaila nabarmeneko egoeran jartzen baitute. 

  

Kolektibo hori Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko azaroaren 8ko 31/1995 Legearen aplikazio-eremuan sartzen da. Adierazi behar da langileek eskubidea dutela laneko segurtasunaren eta osasunaren arloan babes eraginkorra izateko, batez ere emakumeen aurkako indarkeriaren prebentzioaren arloan —etxeko lanen ezaugarri espezifikoak kontuan hartuta—, betiere haien osasuna eta segurtasuna ziurtatzeko erregelamendu bidez zehaztutako baldintzetan eta bermeekin.  

Hori dela eta, eguneratu egin da etxeko langileei buruzko gure eskuliburua

Ariketa fisikoen errutina bat erantsi dugu, malgutasunari eusteko eta lokomozio-aparatuaren lesioak prebenitzeko. 

Gabonetako ordutegiak 2023-2024

mutualia gabonak 2023

Mutualiako osasun-zentroen ordutegia Gabonetako egun hauetan aldatuko da 2023ko abenduaren 26tik 2024ko urtarrilaren 5era.

Ercilla eta Pakea 24 orduko zerbitzua eta Gasteizko Erabakimen Handiko Ospitaleak 08:00etatik 20:00etara. Ordutegiz kanpo eta jaiegunetan larrialdietako arreta zerbitzua eskainiko da San Jose Ospitalean.  

Zentro guztien ordutegia: 08:00etatik 15: 30era

Salbuespena 

GIPUZKOA 

  • Bergara: ITXITA Abenduaren 26tik 29ra.
  • Azkoitia: ITXITA.
felicitación 2023

Mutualiak adimen artifizialeko soluzio bat ezarri du erradiodiagnostikoan laguntzeko

mutualia inteligencia artificial

Adimen artifiziala (AA) erakundeek eguneroko erronkei aurre egiten dieten modua aldatzen ari da, eta bizkor, gainera.  

Osasun-arloan, erradiografietan hausturak goiz atzematen izan du eraginik handiena adimen artifizialak, besteak beste.  

Mutualiak erradiografietan hausturak atzemateko adimen artifizialeko soluzio bat ezarri du: BoneView. Hauek dira soluzioaren ezaugarri nagusiak: 

  • Hausturak atzemateko sentikortasun handia du, % 95 baino handiagoa; beraz, oso fidagarria da hausturarik ez dagoela ziurtatzeko.   
  • Maiz samar, erradiografietan hausturak ez dira nabaritzen; sistema honekin, % 30 gutxiago geratzen dira detektatu gabe. 
  • Erradiografiak irakurtzeko denbora % 35 gutxitzen du.  
  • Oso erraz erabiltzen da, modu erabat automatizatuan. Analisiaren emaitza bi minuturen buruan ematen du, eta sendagileak emaitza hori baloratu besterik ez du egin behar. 
  • Hausturez gain, luxazioak, giltzadurako isuriak eta hezur-lesioak atzematen ditu. 

 

Ebidentzia zientifikoa 

Eraginkortasun klinikoa zenbait ikerketa klinikoren bitartez frogatu dute, eta ikerketa horiek aldizkari zientifikoetan argitaratuta daude (25 artikulu). Artikulu horietako batek Margulis Award saria jaso zuen 2022an. Sari hori Ipar Amerikako Erradiologia Elkarteak (RSNA) ematen du urtero, erradiologiari buruzko artikulu garrantzitsuenak aintzatesteko. Gainera, gailu medikoetarako CE marka du, eta FDAk onartu du; beraz, bat dator pazienteen segurtasun-estandarrekin. Softwarea aitzindaria da merkatuan, eta 800 erakunde publiko eta pribatutan baino gehiagotan ezarri da, 30 herrialdetan. 

 

 

 

Nola funtzionatzen du? 

 
Oso erraza da, dena automatikoa baita. Erradiografia bat egiten den bakoitzean, sistemak irudia adimen artifizialaren bidez aztertzen du, eta interesgarriak izan daitezkeen guneak lauki hori batekin markatzen ditu.  

Osasun-langileak bi irudi ditu egindako erradiografia bakoitzeko: jatorrizkoa eta adimen artifizialarekin aztertutakoa. AAk ez du jatorrizko erradiografia aldatzen, erradiografiaren kopia bat egiten du, eta, haustura edo lesioren bat egon daitekeela uste badu, gune hori lauki hori batekin seinalatzen du. Bi irudiak artxibatu egiten dira, eta, hala, osasun-langileak behar duen guztietan kontsultatu ditzake. 

Erradiodiagnostikoan AA aplikatzeak fidagarritasuna eta segurtasuna handitzen ditu, eta diagnostikoa zehatzagoa da, errore-marjina txikiagoa baita. Aurrerapen handia da osasun-langileentzat, diagnostikoa egiten laguntzen duelako, eta baita hobekuntza garrantzitsu bat ere pazienteentzat. 

 

Bilboko Euskalduna Jauregian egindako Kirol Autonomikoaren II. Biltzar Nazionalak arrakasta izan du

logo-ekfb

Hizlari, aditu eta mahai-inguruetako partaideek kirolaren oinarrizko gaiak landu zituzten, hiru gai-multzotan antolatutako egitarauan

Besteak beste, hauek parte hartu zuten: Pepu Hernández, Javier Clemente, Almudena Cid, Ion Iriberri eta Natalia Vi-Dufresne

Atal honetan, Kirol Autonomikoaren II. Biltzar Nazionalaren berri emango dugu hil honetan. Iaz Valladoliden egin zen, eta aurten Bilbon, Euskalduna Jauregian, hain zuzen ere, 2023ko azaroaren 11n, larunbatez. CUFADEren jardunaldi horretan, kirolari buruzko zenbait alderdi esanguratsu landu zituzten hizlari ezagunek, adituek eta mahai-inguruetako partaideek. Zenbait gai-multzotan antolatu zen egitaraua; besteak beste, hauek: kirol-kudeaketa, alderdi tekniko eta kirolekoak, eta komunikazioa eta joera berriak.

CUFADE Espainiako Kirol Federazioen Batasunen Konfederazioak bultzatu zuen ekitaldia, eta Euskal Kirol Federazioen Batasunak antolatu zuen, autonomia-erkidegoetako kirolaren balioa nabarmentzeko gizartearen aurrean. Ekitaldiak, asteetako prestaketa-lanen ondoren, arrakasta handia izan zuen, eta, amaitzeko, txapelak eman zizkieten Javier Zuriarrai EKFPren sortzaileari, Basque Team fundazioko Olatz Legardari, Silvia Murieli, genero-inklusioaren alde egin duen funtsezko lanagatik, eta Aldundiko eta Bilboko Udaleko ordezkariei, besteak beste.

Biltzarraren helburua izan zen, beste behin, erakunde, kirol-federazio eta klubetako kirol-agintari, langile eta kolaboratzaileei eguneroko kudeaketa hobetzeko behar dituzten

tresnak ematea, batetik; eta oinarriko kirolaren atzean dagoen lana ezagutaraztea, oinarriko kiroletako erakundeen kudeaketa hobetzeko baliabideak eskaintzea eta ideia eta proiektuak sortzeko eztabaida-gune bihurtzea, bestetik. Gainera, parte-hartzaileen artean harreman profesional eta pertsonalak sortu ziren. Jardunaldian, Eusko Jaurlaritzako Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren zuzendari Gorka Iturriagak hitz egin zuen azkena, eta, gero, Madrilgo ordezkariak hartu zuen lekukoa, hurrengo Biltzarra han egingo baita.

Euskalduna Jauregian egindako II. Biltzarrari hauek eman zioten hasiera: Bingen Zupiriak, Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu eta Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak, eta Ángel Gurrutxagak, Euskal Kirol Federazioen Batasuneko lehendakariak. Gero, zenbait hitzaldi mediatiko izan ziren, hala nola Javier Clemente futbol-hautatzaile ohiarena eta Pepu Hernández saskibaloi-hautatzaile ohiarena.

Kirol-kudeaketaren atalean, aseguruei buruzko hitzaldi bat eman zuten; eta ekitaldien antolaketaren arloan, Mikel Gurutzetak, Tourreko gobernu-koordinatzaile nagusiak, eta Natalia Via-Dufresne estropadalari eta Joko Olinpikoetako dominadunak (Belako Amerika Kopa) parte hartu zuten. Sergi Miquelek eta Bizkaiko Foru Aldundiko ordezkariek mezenasgoaren legeari eta fiskalitateari buruz hitz egin zuten, eta Dorleta Ugaldek, Silvia Murielek eta AMDP elkarteko kide Arantxa Uriak genero-inklusioari buruz. Horrez gain, kirolaren kudeaketa publikoari buruzko mahai-inguru bat ere izan zen, non Josep Monrásek, Alberto Bustosek eta Asfedebik parte hartu baitzuten. Kirolaren bidezko gizarte-inklusioari buruzko eztabaida bat ere izan zen.

Komunikazioaren eta joera berrien atalean, Carlos Pinedak, Parisko Olinpiadetako adimen artifizialaz arduratzen den ST37 enpresako zuzendari nagusiak, adimen artifizialari buruzko hitzaldi bat eman zuen; kirol-ingeniaritza eta sistemetako STT enpresak, kiroleko teknologiari buruzkoa (azterketa biomekanikoetarako sentsoreak); ADESPek (Espainiako Kirol Elkartea) eta Green Deal proiektuko (UFEC) kide Gisela Ibáñezek, kirolaren jasangarritasunari buruzkoa; José Alberto Martín Manjarresek, kirol federatuaren bilakaerari buruzkoa; eta Oviedoko Unibertsitateko kide María Fernándezek eta EUNEIZ Unibertsitateko ordezkari Rubén Jiménezek, kiroleko elikadura-nahasmenduei buruzkoa.

Kiroleko teknikari dagokionez, medikuntzari eta kirol-psikologiari buruzko hitzaldiak nabarmendu ziren. Batetik, “Kirolarien osasunari eta errendimenduari buruzko gaur egungo ikuspegia”, zeina Toni Tramullas Juanek (kirol-medikua, Barcelona FCko mediku ohia eta Qatarreko Aspire Academy-ko zuzendari medikoa) eta Adrià Tramullas Mas kirol-kardiologoak eman baitzuten. Eta bestetik, “Ebidentzia zientifikoetan

oinarritutako kirol-medikuntza: oraina eta geroa”, zeina Julen Ucin Gurrutxagak (Erronka Kirol Medikuntzako medikua eta Euskal Herriko Unibertsitateko Fisiologia saileko irakasle elkartua) eta Haritz Esnal Amundarainek (medikua eta Euskal Herriko Unibertsitateko Medikuntza Prebentiboa eta Osasun Publikoa saileko irakaslea) eman baitzuten.

Gainera, beste hainbat gai interesgarriz ere hitz egin zuten: Basque Team fundazioaren Laneratzea proiektuko kide Olatz Legartzak “Eliteko kirolarien biharamuna” hartu zuen hizpide; Kirolaren Euskal Eskolako ordezkariak, Ion Iriberrik, kirol-titulazioez jardun zuen; Almudena Cidek, emakumeen kirolaz; María Ruiz De Oñak, taldeak kudeatzeaz; eta Matteo Samaranchek, ekoizpen automatizaturako teknologiaren eta adimen artifizialaren arloko ATM MEDIA enpresako negozioaren garapeneko zuzendariak, kiroleko industria aplikatuaz. Biltzarra amaitu zenean, Ángel Gurrutxaga, EKFBko presidentea, pozik zegoen “kirol autonomikoa lehen mailan jarri duen jardunaldiaren arrakastarekin”.

Mutualiak EZetz dio emakumeen aurkako indarkeriari

25-noviembre

Azaroaren 25ean, Emakumeen aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Egunean, Mutualiak prebentzio- eta jarduera-protokolo berria onartu du sexu-jazarpenari eta/edo sexuagatiko jazarpenari eta/edo sexu-indarkeriei eta/edo LGTBI pertsonen aurkako indarkeriari aurre egiteko.  

Protokoloaren helburu nagusia da Mutualian sexu-jazarpeneko egoerak prebenitzea; horretarako, sentsibilizazioa, komunikazioa, prestakuntza eta pertsonen erantzukizuna azpimarratzen ditu.  

A25-mutualia-2023

Emakumeen aurkako indarkeria hezkuntzaren bidez eta haurtzarotik borrokatzen dela sinetsita, Mutualiak bat egiten du Emakunderen kanpainarekin. Kanpaina horrek gazteen sexu-hezkuntza pornografiaren esku uzteko arriskuaz ohartarazten du gizartea. Hau da kanpainaren leloa: “Pornoa emakumeen aurkako indarkeriaren eskola bat da” 

Lotura: 

https://www.emakunde.euskadi.eus/a25-2023/webema01-contentemas/eu/  

 

Halaber, Mutualiak bat egin du Berdintasun Ministerioaren kanpainarekin. Horren helburua da erakustea gizartea nola aldatu den, urteetan zehar, indarkeria matxistako ekintzen inpunitateari dagokionez, bai eta isiltasuna nola hautsi den eta hura jasan duten emakumeei nola lagundu zaien eta nola eman zaien erreparazioa ere. Izan ere, gizarteak, oztopoak oztopo, eboluzionatu egin du indarkeria matxisten aurkako borrokan, eta, dagoeneko, ez dago prest baiezkorik gabeko jokabideak onartzeko. 

https://youtu.be/bE3r26x-VJM?si=gSToznUrwqk0ucpw 

Antibiotikoak egoki erabiltzea zure esku ere badago

uso prudente de antibioticos

Lehen antibiotikoa XX. mendearen erdi aldera sortu zuten, eta horrek medikuntza modernoaren ibilbidea aldatu zuen: gizakien eta animalien bakterio-infekzio gehienak tratatzen hasi ahal izan zuten. 

Gaur egun, osasun publikoaren mehatxu larrienetako bat bakterioak sendagai-mota horiekiko erresistente bihurtzea da. Izan ere, bakterio multirresistenteek urtean 33.000 heriotza eragiten dituzte Europan, bai eta 1.500 milioi euroko osasun-gastu gehigarria ere. 

Arazo horren sorburu nagusietako bat antibiotikoak gehiegi eta modu desegokian erabiltzea da, eta guztiok gara, neurri batean, erantzule. Konponbidea ere denon esku dago. Zuk ere zure aletxoa jar dezakezu! Lagundu antibiotikoek funtzionatzen jarrai dezaten. 

Hobe da prebenitzea 

Antibiotikoekiko erresistentzia-prozesua bi faktorek bizkortzen dute, nagusiki: batetik, botika horiek gaizki erabiltzeak; eta, bestetik, infekzioak prebenitzeko eta kontrolatzeko dauden hutsuneak. Denok har ditzakegu gertakari horren eragina murrizteko eta hedatzea mugatzeko neurriak. Mutualiak Eskuko Higienearen Batzorde bat du, zeinak, aldian-aldian, eskuak egoki nola garbitzen diren erakusten baitu, OMEren gidalerroei jarraituz, hau da, eskuak garbitzeko bost uneak aintzat hartuz. Gainera, jarraibide oso zehatzak ditu ebakuntzen aurretik eskuak garbitzeko eta desinfektatzeko, eskularruak eta mantalak jartzeko eta abar. Jarraibide horiei esker, asistentziarekin lotutako infekzio-indizeek behera egin dute Mutualian. 

Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) gomendatzen du, batez ere: 

  • Eskuak maiz garbitzea. 
  • Elikagaiak ongi garbitzea. 
  • Gaixorik dauden pertsonekin harreman zuzenik ez izatea. 
  • Txertoen egutegia behar bezala betetzea. 

Osasun-langilea edo farmazialaria bazara, infekzioak saihesten lagundu dezakezu: 

  • Eskuak, tresnak eta ingurunea behar bezain garbi daudela ziurtatuz. 
  • Zure pazienteen txertoen egutegiak egunean izanez. 
  • Bakterio-infekzioren baten susmorik izanez gero, kultibo eta proba egokiak eginez. 
  • Antibiotikoak behar-beharrezkoak direnean bakarrik aginduz eta emanez. 
  • Antibiotiko aproposa aginduz eta emanez, posologia egokiarekin eta dagokion denborarako. 

 

Sendagaiak nork bere kabuz hartzearen arriskuak 

Neguko gaixotasun askok sintoma berberak izan ditzakete, baina agian ez dute tratamendu bera behar. Aurrekoan gaixotu zinenean agindu zizuten antibiotikoarekin sendatu bazinen, tentagarria izan daiteke antzeko sintomak edukiz gero antibiotiko bera erabiltzea. Hala ere, tratatu zaituen sendagileak bakarrik erabaki dezake neguko gaixotasun hori sendatzeko antibiotikoak behar dituzun

Hotzeriari eta gripeari aurre egiteko antibiotikoak hartzeak ez dizu mesederik egingo. Gainera, antibiotikoek ondorio kaltegarri desatseginak izan ditzakete: beherakoa, goragalea eta larruazaleko erupzioak, adibidez. Askotan, bakterio-infekzio arinak (adibidez, errinosinusitisa, bronkitisa eta eztarriko eta belarriko mina) tratatzeko ez dago zertan antibiotikoak hartu, gure immunitate-sistema gai baita, gehienetan, infekzio horiei aurre egiteko.  Neguko gaixotasun gehienek hobera egiten dute bi asteren buruan.  Sintomek irauten badute, garrantzitsua da sendagilea jakinaren gainean jartzea. 

Javier de la Fuente Ortiz de Zárate doktorea 

Javier de la Fuente Ortiz de Zárate doktorea 


Mutualiako Infekzioen Batzordeko koordinatzailea 

Adina eta lana. Zahartze aktiboa eta osasungarria.

Envejecimiento-activo-y-saludable

Herrialde industrializatuetan, azken urteotan, biztanleria gero eta zaharragoa da. Gure gizartea munduko adindunen artean dago (65 urtetik gorako biztanleen % 18,8 dugu), eta bizi-itxaropen handia du beste herrialde batzuekin alderatuta (85 urte emakumeen kasuan eta 80 urte gizonen kasuan). 
 
Osasunaren Mundu Erakundearen arabera, zahartzeak gaitasun fisikoak eta mentalak pixkanaka gutxitzea dakar, eta hori lan-ingurunera eramanez gero, eragina izan dezake lanpostuaren eskakizunen aurrean erantzuteko gaitasunean. 

Lan-ingurunean adina kudeatzea funtsezkoa da epe luzera lan-ingurune inklusiboak eta jasangarriak lortzeko, zahartze aktibo eta osasungarria ekarriko duen osasun fisiko, mental eta emocional ona sustatuko dutenak.  

Helburu horrekin, Mutualiako Prebentzio Aholkularitzak zahartze osasuntsuari buruzko kanpaina jarri du abian. Kanpaina horretan, sei gai biltzen dira bideo eta infografia formatuan (ikusmena, entzumena, indarra, nutrizioa, gaitasun kognitiboa eta ariketa fisikoa), eta hilero argitaratuko da.

Mutualia ez da biltzen uzten

Semana Europea de la Prevención de Residuos 2023

EWWR (European Week for Waste Reduction) erakundearen Zuzendaritza Batzordeak bultzatutako Hondakinen Prebentziorako Europako Astearen leloa “Ez zaitez biltzen utzi“. 
 

Hondakinen Prebentziorako Europako Astea azaroaren 18tik 26ra egingo da aurten, eta Europan hondakinen prebentzioari buruzko sentsibilizazio-ekintzak kontzientziatzeko, sustatzeko eta ezartzeko helburuarekin sortzen da

Euskadin, 10 pertsonatik ia 9k uste dute erosketa-erabakiek enpresek modu arduratsuagoan ekoiztea eragin dezaketela,ekonomia zirkularrari eta hondakin-kudeaketari buruzko herritarren pertzepzioaren gaineko azterlanean jasotako emaitzen arabera. Azterlan hori Eusko Jaurlaritzaren Lehendakaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak egin zuen, Ihobe sozietate publikoak eskatuta. Azterlanaren helburua zen ekonomia zirkularrari eta hondakinen sorrera eta kudeaketari dagokienez euskal herritarren iritzia eta ohiturak ezagutzea. Adostasun gehien lortu duen gaiari dagokionez, pertsonen %98k uste du ingurumena oso edo nahiko garrantzitsua dela bizi-kalitatearentzat. EAEko herritarren % 95ek uste du ezinbestekoa dela kontsumo-maila murriztea, ingurumena honda ez dadin. (Iturria: Ihobe

Mutualiak ingurumen-inpaktua murriztera bideratutako hainbat eta hainbat ekintza egiten ditu, eta aurten ere ekimen horrekin bat egiten du, bere langileei zuzendutako hainbat ekintza sustatuz, 3Rak Murrizteko, Berrerabiltzeko eta Birziklatzeko beharrari buruz sentsibilizatzeko. 

Garapen Jasangarriko Batzordea da horrelako ekintzak sustatzen dituena, pertsonei eguneroko ekintzek GJHak lortzen nola laguntzen duten jakinarazteko eta inplikatzeko helburu nagusiarekin.