-(e)an bidalia

Gizarte segurantzaren prestazioen errekarguaren ehunekoa, segurtasun-neurririk ezaren kasuan

recargo economico

Aztertuko dugu zer eragin duen langileen jokabideak Gizarte Segurantzaren prestazioetan segurtasun-neurririk ezak eragindako errekarguaren ehunekoa finkatzean. 

Zoritxarrez, lan-istripuak gertatu egiten dira, eta gehienetan kanpoko arrazoien, ustekabekoen edo aurreikusi ezinezko arrazoien ondorioz gertatzen dira, baina beste kasu batzuetan, ordea, langileen jokabideak ondorio nabarmenak ditu. 

Baloratu behar da erru-konkurrentzia dagoen, eta alderdiek azken gertaeran duten erantzukizuna haztatu. Horrela, baloratu behar da, batetik, langilearen beraren zuhurtziagabekeria izan daitekeen, eta, bestetik, enpresaburuak oinarrizko segurtasun-arauak bete dituen edo ez. Ondorioa hau da: langileen zuhurtziagabekeria ez-ausartegiak eta enpresaburuak prebentzio-arauak ez betetzeak ez du eragozten ez arau-haustea aplikatzea ez prestazio-errekargua ezartzea. 

Beste modu batera esanda, biktimaren erruak ez du hausten kanpoko agentearengandik datorren kausazko lotura. Langileari egotz dakiokeen erruzko jarduera izan ezik, ez bada kasua, eta ausarkeriazkoa ez den errua baldin bada, erru-konkurrentzia gertatzen da, hau da, segurtasun- eta osasun-neurrien omisioarekin batera, beste elementu bat izan daiteke, langilearen zuhurtziagabekeria, faltaren larritasuna ezarritako zehapena graduatzeko irizpideen arabera haztatzeko, eta horrek enpresaren erantzukizuna arinduko luke, langilearen zuhurtziagabekeria hori izan ezean emaitza bestelakoa izango bailitzateke. 

Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren 164. artikuluak, zeinak prestazio-errekargua ezartzen baitu, ez du egozpen-irizpide zehatzik ematen, baina errekargua zehazteko jarraibide orokor bat ematen du, hutsegitearen larritasuna. Baloratzeko tarte handia uzten dio epaileari, hasiera batean lehen auzialdikoari, eta, ondoren, goragoko instantzietan berrikusi ahal izango da, hasierako balioespen hori modulatuz; hasieran finkatutako errekargu-ehunekoa aldatu ahal izango da, nahiz eta egitateei buruzko aldaketarik ez egin. 

Irizpide hori aplikatu izan du gure jurisprudentziak erru-konkurrentziaren kasuetan, bi jokabideek eragiten baitute azken emaitza. 

María Urizar Pérez 

Mutualiako Aholkularitza Juridikoko abokatua 

-(e)an bidalia

Erakundeak euskaraz komunikatzeko gida

jendaurrean aurkezpena

Azaroaren 22an erakundeak euskaraz komunikatzeko gida aurkeztu zen Donostiako Tabakaleran. Erakundeek komunikazio publikoa euskaraz (ere) egitea erraztu nahi duen gida da. Kontsultarako tresna bat da, erabiltzailearen behar eta baldintza desberdinetara egokitzeko bokazioz sortu dena. Gaiaren inguruko eduki ugari biltzen dira modu irekian eta doakoan. 

Gidaren helburua da komunikazio publikoak euskaraz egiterakoan sor daitezkeen erronka eta zalantzei erantzun ahal izatea; zer egin sare sozialetan? Nola prestatu bozeramaileak? Nola kudeatu hizkuntzak ekitaldi handietan? Zer irizpide erabili komunikabideekin? 

Online aurkezpen laburra antolatu da datorren otsailaren 20an Gidaren filosofia eta ezaugarri nagusiak azaltzeko. Aurkezpen mota honen bidez, tresna modu eroso eta ari batean ezagutzeko aukera eskaini nahi zaio interesa izan dezakeen ahalik eta pertsona gehienei. Saioak 45 minutu iraungo ditu, otsailaren 18 baino lehen izena ematea beharrezkoa da, eta inskribatutakoek posta elektroniko bidez jasoko dute parte hartzeko esteka. 

Izena emateko bete ondorengo galdetegia: http://labur.eus/jendaurreangida 

-(e)an bidalia

2024ko lanbide arteko gutxieneko soldataren (LGS) indarraldia, lan-eskubideak babesteko 

salario minimo

Laneko Zuzendaritza Nagusiak, “bere eskumeneko xedapen juridikoak interpretatzeko eta aplikatzeko” duen funtzioa betez, LGSren 2024rako indarraldia bertan behera uztearekin lotutako interpretazio-irizpide bat eman du. 

Horregatik, LGSren 2025erako balioa ezarri arte, hau zehazten da, Lan Zuzendaritza Nagusiaren instrukzioaren bidez:  

  • Luzapena bat-batean desagertzeak ez die eragiten indarrean dauden soldatei, soldata horiek kontratu bidez jasoak baitaude. 
  • Kontratazio berrien gutxieneko soldata ezin da izan 2024ko LGSan finkatutakoa baino txikiagoa. 
  • Laneko eta Gizarte Segurantzako Ikuskaritzak zainduko du langileek itundutako soldata jasotzen dutela eta enpresa-betebehar hori zorrotz betetzen dela.