Kontziliazioaren eta Erantzunkidetasunaren Eguna martxoaren 23an ospatzen da, eta Mutualiak MásFamilia Fundazioaren #ConciliarEsAvanzar kanpainarekin bat egiten du.
Mutualiak EFR ziurtagiria du (B proaktibo kalifikazioa), eta 2023ko urrian Másfamilia Fundazioak sustatutako telelanaren gutuna sinatu du.
Mutualiak kontziliazio-neurri ugari ditu; hala, 2023an 445 kontziliazio-neurri eman dira. Neurri horien % 76,8 emakumeek hartu zituzten, eta horrek erakusten du emakumeak direla oraindik ere neurri horiek gehien hartzen dituztenak, plantillan duten presentzia baino ehuneko handiagoan (%74,3 2023ko abenduaren 31n). Proportzio hori handiagoa da plantillan emakumeak baino, 2023ko abenduaren 31n %74.3 baitziren.
2023ko uztailetik aurrera Mutualian urrutiko lan-esparrua ezartzeak aukera eman die modalitate horretan egin daitezkeen lanpostuak betetzen dituzten pertsonei mutuan zerbitzuak emateko malgutasun-maila handiagoa izateko. Gainera, Mutualiak beste neurri batzuk hartu ditu, hala nola lanaldi-murrizketak, familiakoak zaintzeko soldatarik gabeko baimenak eta eszedentziak, lana eta familia bateragarri egiteko etengabeko konpromisoa erakutsiz.
Bizitza pertsonala, familiakoa eta lanekoa uztartzeak aukera ematen du bizitzaren alderdi guztiak modu eraginkorrean bateragarri egiteko, eta aukera ematen die pertsonei lan-eremuan eta eremu pertsonalean modu orekatuan aritzeko. Hala ere, garrantzitsua da kontziliazioaren eta erantzukidetasunaren kontzeptuak bereiztea. Azken hori konpromiso zabalagoa da, eta gizonen eta emakumeen parte-hartze ekitatiboa eskatzen du zeregin guztietan: etxeko lanetan, mendekoen zaintzan, jarduera pertsonal eta profesionaletarako denboran eta denbora propioan.
Horregatik, garrantzitsua da kontziliazioa eta erantzunkidetasuna bizitzako alderdi guztietan errealitate izan daitezen neurriak ezartzea, guztion erantzukizuna dela ahaztu gabe.
EmteSPORT, 30 urte jarduera fisikoa sustatzen gizarte aktibo, inklusibo eta askotarikoaren alde
EmteSPORT, “30 urte baino gehiago indartsu ibiltzen”, gizarte aktiboagoa eta osasungarriagoa lortzeko, pertsona guztientzako jarduera fisikoa eta osasuna sustatzen duten proiektuak garatzen dituzten kirol-zentroen kudeaketaren bidez. Mutualia Sarien azken edizioan Aniztasunaren Sariaren accesita eman zioten.
Elkarrizketa egin diogu Sergio Barcenillari, Emtesporteko proiektu-teknikariari.
30 urte baino gehiagoko ibilbide honetan, jarduera fisikoa aldatu egin da, publiko guztietara zabaldu da eta gure aisiaren, kulturaren eta osasunaren parte da.Nola bizi izan du EmteSPORTek aldaketa hori?
EmteSPORT lekuko eta partaide aktiboa izan da jarduera fisikoak gizartean izan duen bilakaeran eta eraldaketan. Eraldaketa horren ezaugarri nagusia inklusio eta dibertsifikazio handiagoa izan da. Jarduera fisikoa ez da jada biztanleriaren segmentu espezifikoetara mugatzen; hedatu egin da publiko guztientzat irisgarria eta erakargarria izateko, adina, generoa edo egoera fisikoa kontuan izan gabe.
Merkatuaren joera, premia eta eskari berrietara etengabe egokituz bizi izan dugu aldaketa hori. Horrek berrikuntza ekarri du kirol-zerbitzuen eta -programen eskaintzan, eta zerbitzu eta programa horiek inklusiboak, askotarikoak eta erabiltzaileen oinarri gero eta zabalago eta askotarikoago baten itxaropenak asetzeko gai izango direla ziurtatu du.
Gainera, EmteSPORTek soluzio teknologikoak txertatu ditu erabiltzailearen esperientzia hobetzeko, jarduera fisikorako sarbidea errazteko eta bizimodu osasungarriak sustatzeko.
“Garrantzitsua da adieraztea, enpresa garen aldetik, osasuna eta ongizatea sustatzeko konpromisoa indartu dugula, toki-erakundeekin lankidetza estuan lan eginez, jarduera fisikoa aisialdiaren, kulturaren eta osasun publikoaren funtsezko zati gisa sustatzen duten programak garatzeko. Bereziki, gazteentzako, adinekoentzako eta kalteberatasun-egoeran dauden biztanleentzako programak bultzatuz.”
EmteSPORTen helburu nagusietako bat gizarte aktiboagoa eta osasungarriagoa sustatzea da, eta funtsezko eragilea da pertsona guztientzako jarduera fisikoa eta osasuna sustatzen dituzten proiektuak garatzeko. Nola kudeatzen duzue errealitate berri hau?
Enpresa funtsezko eragilea da pertsona guztientzako jarduera fisikoa eta osasuna sustatzen dituzten proiektuak garatzeko, bere zerbitzuak eta programak biztanleria-segmentu guztien premiei erantzuteko egokituz, gazteak eta adinekoak barne, eta eskaintza guztietan irisgarritasuna eta aniztasuna ziurtatuz, hainbat proposamenen bidez:
Gazte eta adinekoentzako programak: EmteSPORTek haurrei, gazteei eta adinekoei zuzendutako programa espezifikoak garatzen ditu, jarduera fisikoetan parte hartzea eta kirol-ohiturei atxikitzea sustatuz.
Aniztasunaren kudeaketa: Enpresa lanean ari da bere instalazioak eta programak pertsona guztientzat irisgarriak izatea bermatzeko, edozein dela ere haien generoa, gaitasun fisikoa edo egoera sozioekonomikoa.
Ingurune berrien dinamizazioa: EmteSPORT ahalegintzen da jarduera fisikoa egiteko ingurune berriak dinamizatzen, kirol-instalazio tradizionaletatik kanpoko aukerak aztertuz. Gure ikuspegitik, udalerriak eragile aktiboak dira herritartasun aktiboa sustatzeko.
Pertsona guztientzako lagunkoitasun-programetan parte hartzea: EmteSPORTek aktiboki parte hartzen du Hiri Lagunkoien Sarearekin – Euskadi Lagunkoia – eta hiri aktiboagoak bultzatzen dituzten proiektuekin konektatutako ekimenetan, eta erakunde publikoekin lankidetzan aritzen da hiri aktiboagoak eta parte-hartzaileagoak diseinatzen.
Erakunde eta elkarteekiko lankidetza: Sektore publiko eta pribatuko erakundeekin aliantzak egiten ditugu, gizarte aktiboagoa eta osasungarriagoa sustatzen duten proiektuak garatzeko eta egikaritzeko.
Teknologiaren eta Berrikuntzaren erabilera: Gure zerbitzuetan teknologia eta berrikuntza txertatzen ditugu, eta gure zerbitzuen erabiltzaileekiko esku-hartze esanguratsuagoa eta globalagoa bultzatzen.
Mutualia Sarien azken edizioan, EmteSPORTek Aniztasun Sariaren accesita jaso zuen, “Aniztasuna hazkunde-faktore gisa” proiektuagatik.
Zer helbururekin sortu zen proiektu hori?
“Aniztasuna hazkunde-faktore gisa” proiektua funtsezko hainbat helbururekin diseinatu zen, eta aniztasuna bultzatzeko proposamen espezifikoen diagnostikoa, analisia eta inplementazioa barne hartzen dituen ikuspegi baten bidez garatu da.
“Hau izan da helburu nagusia: aniztasuna erakundearen maila guztietan txertatzea, berrikuntza, lehiakortasuna eta garapen jasangarria elementu estrategiko gisa bultzatzeko.”
Nola gauzatu dira diagnostikoa, analisia eta ezarpen-proposamenak aniztasuna bideratzeko?
Prozesua hasierako diagnostiko batekin hasi zen. Diagnostikoak erakundearen barruko aniztasunaren egoera ebaluatu zuen, hobetzeko arloak eta hazteko aukerak identifikatuz. Inkestak eta barne-politiken analisiak egin ziren, eta antzeko beste jardunbide errepikagarri batzuk bilatu ziren.
Zein izan dira ezarritako ekintza nagusiak?
Prestakuntza eta sentsibilizazioa: Prestakuntza-programak sustatu dira, aniztasunaren eta inklusioaren garrantziari buruzko sentsibilizaziora bideratuta.
Giza Baliabideen politika inklusiboak: Hautaketako, sustapeneko eta garapen profesionaleko prozesuetan aukera-berdintasuna sustatzeko giza baliabideen politikak berrikusi eta egokitu ziren.
Lanaren, gizartearen eta norbanakoaren esparruan denbora kudeatzeko eta antolatzeko barne-politikak aztertzea eta lanaldia antolatzen eta malgutzen laguntzen duten ekintzak integratzea.
Zure ustez, proiektua beste erakunde batzuetara ere heda daiteke?
Beste leku batzuetan erreplikatuko den edo ez, edo antzeko proposamen bat garatuko den, zenbait faktoreren mende dago: zuzendaritzaren konpromisoa, langileen informazioa eta parte-hartzea eta ekintzak erakunde bakoitzaren errealitate espezifikora egokitzea.
HAR AL DEZAKE ALDIZKAKO LANGILE FINKO BATEK TXANDA-KONTRATU BATI LOTUTAKO ERRETIRO PARTZIAL AURRERATUA, BALDIN ETA HAREN JARDUERA DATAK ZIURRAK EZ BADIRA?
Gai interesgarri horri dagokionez, Auzitegi Gorenaren 2023ko abenduaren 21eko Epaiak (RCUD 3616/2022) planteatutako gai horri aplikatu beharreko doktrina ezartzen du.
Jarduketa horiek eragin dituen epaia Eibarko Lan Arloko Epaitegiaren 2021eko irailaren 13ko Epaia da. Epai horren bidez, data ez-ziurretan lanaldi osoko aldizkako kontratu finkoa duen langile baten demanda onartu zen. Langileak lanaldi osoko txanda-kontratu mugagabe bati lotutako % 20ko lanaldi partzialeko kontratua sinatu zuen, eta erretiro partzialeko pentsioa eskatu zion Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalari (aurrerantzean, GSIN). Erakunde kudeatzaileak ez zuen onartu eskaera denbora osoko lanaldi batetik ez datorrelako.
Auzitegi Nagusiko Lan Arloko Salaren 2022ko maiatzaren 17ko epaiak berretsi egin zuen Lan Arloko Epaitegiaren epai hori, eta Gizarte Segurantzaren Administrazioaren letraduak doktrina bateratzeko kasazio-errekurtsoa aurkeztu zuen, GSINren eta GSDNren izenean.
Gizarte Segurantzaren araudiak mugatu egiten du erretiro aurreratu partzialaren aukera: onartu egiten die lanaldi osoko zerbitzuak ematen dituztenei, eta kanpoan uzten ditu baldintza hori betetzen ez duten langileak. Aldaketa hori abenduaren 4ko 40/2007 Legeak sartu zuen, eta hala jasota dago gaur egun urriaren 30eko 8/2015 Legegintzako Errege Dekretuko 215. artikuluan. Azken batean, lanaldi osoan lan egiten ez duten langileei erretiro aurreratu partziala ukatzeko borondatea adierazten du legegileak, lanaldi partzialeko langileen eta aldizkako langile finkoen artean bereizketarik egin gabe. Epaian, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorreko 245. artikuluan xedatutakoa aztertzen da, lanaldi partzialeko kontratudun langileei gizarte-babesari buruz aplikatu beharreko xedapenen barruan, urriaren 23ko 2/2015 Legegintzako Errege Dekretuak onartutako Langileen Estatutuko 12. eta 16. artikuluei dagokienez.
Aipatutako epaian, Auzitegi Gorenak berriro adierazi du erretiro partziala lanaldi osoko jarduera bat betetzen duten langileei zuzenduta dagoela eta, hala, egoera hori betetzen ez duten langileak kanpoan uzten direla, lanaldi partzialeko langileen eta aldizkako langile finkoen artean inolako bereizketarik egin gabe.
Aldizkako kontratu finkoa (epaian aztertzen den kasua da), data jakin batzuetan errepikatzen ez dena, ez da lanaldi partzialeko kontratua Gizarte Segurantzaren ikuspegitik, baina horretan ari dena ez da lanaldi osoko langilea ere, zeren eta ez baita zerbitzurik ematen urteko egun guztietan eta jarduera horretarako urteko ohiko lanalditzat jotzen dena baino lanaldi txikiagoa egiten baita. Legegilearen ustez, eta doktrinak hala interpretatzen du, “erretiro partzial aurreratua salbuespenezko neurria da, eta, horregatik, lanaldi osoan egiten ez diren lanen kategorian sartu da lan etena, bai data ziurretan egiten dena, bai jarduera zalantzazkoa dela-eta data ez-ziurretan egiten dena”.
Interpretazio horrekin argi eta garbi xedatzen da zein kolektibok duten borondatezko erretiro partzial aurreratua hartzeko aukera, legegileak ezarritako gainerako baldintzak betez gero, eta kanpoan uzten dira aldizkako langile finkoak, lanaldi osoan lan egin badute ere.
Ezintasun iraunkorraren mailak zehazteko orduan, funtsezkoa da ohiko lanbidea aztertzea. Auzitegi Gorenaren 2023ko azaroaren 22ko epaian (992/2023 ebazpena), kontuan hartu beharreko ohiko lanbidea zein den aztertzen da: lan-gaitasuna murrizten duten murrizketa anatomikoek edo funtzionalek eragindako lesioak jasaten direnean betetzen ari dena edo haiek baloratzen direnean betetzen ari dena.
Doktrina bateratzeko kasazio-errekurtsoaren bidez ez ditugu ezintasun iraunkorraren mailak baloratzeko kasu asko aurkituko, oso balorazio indibidualizatua delako. Zaila da bi kasu berdin aurkitzea, baina, hemen, Auzitegi Gorenak ohiko lanbidearen kontzeptuaren azterketa interesgarria eta didaktikoa egin du, eta hori kontuan hartu behar da.
Langile Autonomoen Araubide Berezian (aurrerantzean, LAAB) alta emandako langile baten kasua dugu. Zirkulazio-istripu bat izan zuen —lanez kanpoko istripua— 2015eko abuztuaren 17an, larria, diagnostikoa zango katastrofikoa izanik. Aldi baterako ezintasunaren epea agortuta, Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalak (aurrerantzean, GSIN) espedientea hasi zuen. 2017ko irailaren 16an ebatzi zen: aldi baterako ezintasun-prozesuari amaiera eman zion, eta ez zuen onartu inolako ezintasun iraunkorrik.
2004ko azaroaren 11n, auzi-jartzaileak sozietate mugatu bat eratu zuen, zeinaren objektu soziala baitzen zaldi-ikuskizunak antolatzea, zaldiak alokatzea eta espezialistak prestatzea. Bera zen sozietatearen administratzaile bakarra eta enpresaren akzioen % 85en titularra, eta zaldi gaineko ikuskizunetan eta espezialistak prestatzen ziharduen.
2017ko ekainaren 21etik aurrera, sozietate mugatuko kudeatzaile-lanak egiten hasi zen. Trafiko-istripuaren ondoren, muga handiak zituen, eskakizun fisiko handiko jarduerak egitea eragozten zizkiotenak. Ondoren, aldi baterako ezintasuneko beste prozesu bat hasi zen, zeina GSINk 2018ko ekainaren 14an emandako ebazpenaren bidez amaitu baitzen, ezintasun iraunkorraren aitorpena ukatuta. Erabaki horren aurrean, langileak lehenik erreklamazioa eta gero demanda jarri zuen, ezintasun iraunkor osoa aitortzeko eskatuz.
Alacanteko Lan Arloko 1 zenbakiko Epaitegiak, 2019ko otsailaren 8ko epaian, ezintasun iraunkorraren maila hori aitortu zuen, baina Valentziako Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiaren 2020ko ekainaren 14ko epaiak erakunde kudeatzailearen erregutze-errekurtsoa onartu eta epaia errebokatu zuen. Langileak, orduan, doktrina bateratzeko kasazio-errekurtsoa aurkeztu zuen.
Hau da eztabaidagaia: zein da langilearen ohiko lanbidea, zaldi gaineko ikuskizunetan eta espezialistak prestatzen diharduen espezialistarena, —alegia, lanez kanpoko istripuaren unean zuen lanbidea— ala sozietateko kudeatzaile eta administratzailearena? Izan ere, funtsezko elementua da hori baliaezintasun-egoera baten aurrean gauden ala ez erabakitzeko. Ez da zalantzan jartzen langileak muga funtzional garrantzitsuak dituela.
Urriaren 30eko 8/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren 194.2 artikuluan eta 2530/1970 Dekretuaren 36.2 artikuluan ezarritakoaren interpretazioa egiten da, non esaten baita LAABen ulertuko dela ohiko lanbidea dela interesduna alta emanda zegoen araubide horrek babesten duen ezintasun iraunkorra eragin zuen gertaera gertatu zenean interesdunak zuena eta aurrekoa.
Beraz, ondorioa da ezintasun iraunkorra dakarrenistripua gertatzen den unean betetzen ari dena izan behar duela ohiko lanbideak, eta ez geroagokoa, GSINeko Ezintasunak Baloratzeko Taldeak irizpena ematen duenean beharbada betetzen ari dena.
Auzitegi Gorenak egiten duen interpretazioa hori denez, kasu honetan kontuan hartu behar dugun lanbidea zaldi gaineko ikuskizunetako espezialistarena da, hau da, zirkulazio-istripua izan zuenean betetzen ari zena.
Mutualiako osasun-zentroen ordutegia aldatu egingo da 2024KO MARTXOAREN 25ETIK APIRILAREN 5ERA (biak barne).
Ercilla eta Pakea klinikek 24 orduko ohiko zerbitzua dute.
Gasteizko Bereizmen Handiko Ospitaleak ere ohiko ordutegia mantenduko du 08:00etatik 20:00etara. Ordutegi horretatik kanpoko larrialdiak Vithas Ospitalean artatuko dira (lehengo San Jose Ospitalean).
Mutualiak podcastaren edizio berri bat aurkezten du. Oraingoan, Gema del Pozo Mutualiako Pakea Klinikako erizainaren eta Educator taldeko arduradunaren eskutik, Educator Proiektua sakonago ezagutzeko.
Educator programa osasun-hezkuntzako programa bat da, eta oinarrizko ezagutzak, jarrerak eta ohitura higieniko-sanitarioak zabaltzea du helburu, lan-istripu baten lehen unean nola jokatu jakiteko eta pazientearen eta haren familia-ingurunearen sendatze-prozesua hobetzen laguntzeko.
Zer da Educator Programa?
Educator hezteko proiektu bat da; pazienteak eta haien zaintzaileak ez ezik, enpresak eta enpresetako langileak ere heztea du helburu.
Guretzat, Educator oinarrizko ezagutza, jarrera eta ohitura higieniko-sanitarioak hedatuz egiten den prestakuntza-prozesu bat da. Sorrerako helburua zen suspertzen laguntzea eta lan-istripu baten lehenengo uneetan nola jardun irakastea.
Educator programaren bidez, gure ezagutzaren zati bat gerturatzen diegu hura gutxien ezagutzen dutenei, hobeto ezagutu behar dutenei eta osasunaren arloko profesionalak izan gabe osasunari garrantzi gorena ematen diotenei.
Bi jarduera-eremu nagusi ditu programak:
Bata, Educator ENPRESAK: enpresei eta bertako pertsonei zuzenduta dago; prestakuntza-ekintzen eta aholkuen bidez, erakusten zaie zer egin behar duten lan-istripu bat gertatzen denean, eta, batez ere, zer ez duten egin behar. (Laburbilduz, nola nahi dugun guregana iristea istripua izan dutenak.)
Eta bestea, Educator PAZIENTEAK: pazienteei eta haien zaintzaileei zuzenduta dago. Oinarrizko prozedura eta ohitura higieniko-sanitarioak hedatuz, suspertze-prozesua hobetzen lagundu daiteke.
Educator programak argi du informazioa oso tresna garrantzitsua dela osasun-prozesu bati heltzeko orduan, eta zenbait euskarriren bidez osatu nahi dugu informazio hori, hala nola posterren, triptikoen, bideoen eta abarren bidez, komunikazio argia eta hizkera erraza eta eskuragarria erabiliz.
Nola sortu da proiektu honen ideia?
Osasun-hezkuntza pazienteak ahalduntzeko funtsezko faktoretzat jotzen da. Uste horretatik sortu da prestakuntza hori senitartekoei eta enpresari ere zabaltzeko kezka.
Osasun-hezkuntzak jokabide eta bizimodu osasungarriei buruzko informazioa ematen die herritarrei, eta horiek bere egiten eta mantentzen laguntzen die.
Gure plan estrategikoaren barruan, garrantzitsua da gure mutualistak ahalduntzea, haien ahotsa eta esperientzia gure zerbitzuen prestazioan txertatzeko.
Osasun-arloan, lan-istripuak izan dituzten langileak jasotzen ditugu gure klinika eta anbulatorioetan, eta, kasu askotan, ohartzen gara aldez aurreko ezagutza- eta prebentzio-neurriekin sendatze-prozesuaren emaitza askoz hobea eta eraginkorragoa izan daitekeela.
Nork osatzen duzue Educator Programa?
Proiektua gauzatzeko, lantalde bat sortu da, honako hauek osatua:
Bezeroak kudeatzeko arloa: enpresekin hitz egiteko eta enpresen eta langileen beharren berri emateko.
Komunikazio-taldea: materiala lantzeko eta zabaltzeko.
Erizainak: zenbait zerbitzutakoak, hala nola ebakuntza-gela, ospitalizazioa, larrialdiak, zentro anbulatorioak, kontsultak eta kontingentzia arruntengatiko aldi baterako ezintasunak; aldi berean, zenbait lantaldetan parte hartzen dugu: prestakuntza eta irakaskuntza, pazienteen segurtasuna, osasun-arretaren pertsonalizazioa, larrialdiak eta abar. Elkarrekin, edukiak landu eta gainbegiratzen ditugu, larrialdietako taldeko medikuekin eta gure erizaintzako zuzendariarekin batera.
Edukiak lantzeari dagokionez, eta zuk esan bezala, Gema, desberdin jokatzen duzue aurrean duzuenaren arabera. Enpresei eta langileei dagokienez, zer eduki-mota ari zarete lantzen?
Batez ere, enpresan osasun-larrialdiei aurre egitearekin lotutako edukiak.
Nola jokatu anputazio eta berrezartze txikien aurrean.
Erredurak: zer egin lehenengo uneetan.
Nola jokatu helduei gorputz arrotzak eztarrian trabatuz gero.
Nola egin bihotz-arnasetako bizkortzea helduei.
Zer egin begietako istripuetan.
Pazienteari eta senitartekoei begira, zer premia hautematen dituzue?
Pazienteei eta haien zaintzaileei begira, helburua da asistentzia-prozesuaren parte aktibo izan daitezela eta beren burua zaintzen eta sendatzen inplika daitezela, horrek, aldi berean, haien segurtasunean lagunduko baitu. Jendeak eskatzen du osasun-profesionala hurbilagokoa izan dadila eta osasun-informazioa maitasunez eta profesionaltasunez trata dezala, hizkera ulerterrazean emanez.
Zenbait eduki prestatuak ditugu, hala nola heparina nola eman, nola egin sendaketak etxean eta nola prebenitu erorketak. Halaber, beste gomendio batzuk lantzen ari gara: zer egin traumatismo kranioentzefaliko arin baten aurrean, traumatismo toraziko baten aurrean…
Pazientea osasun-arretaren segurtasunean inplikatzea dakarren prestakuntza guztia: ospitaleratzean, prozesu terapeutiko eta/edo kirurgikoan eta ospitaleko alta jasotakoan etxean egiten zaion jarraipenean.
Esan duzu pertsonok tratu hurbila eta profesionala eskatzen dugula, eta, bereziki, informazioa hizkera ulerterrazean eman dakigula. Ulertzen dut osasun-arloa humanizatzea helburu oso garrantzitsua dela Mutualian.
Bai, hala da. Horrekin, gure osasun-arreta pertsonalizatzea bultzatzen dugu, eta alderdi guztien arteko harremanak hobetzen ditugu: osasun-profesionalak, pazienteak, haien senitartekoak, langileak, enpresak eta gizartea.
Eskerrik asko, Gema. Educator Programari buruzko informazio guztia gure web-orrian dago eskuragarri, prestakuntza-bideoak eta fitxak barne: www.mutualia.eus, “zerbitzuak/osasun-zerbitzuak” atalean.
Haize-boladek eta “pantaila-efektuak” arriskuan jar dezakete ibilgailuaren egonkortasuna, eta istripua eragin.
Ustekabeko haize-kolpe batek edozein ibilgailu ezegonkortu dezake, ibilgailua oso aerodinamikoa bada ere, baina gertaera horri aurre egiteko okerrenak ibilgailu altuak eta handiak dira (furgonetak, kamioiak eta SUV ibilgailuak), eta, jakina, pisu gutxien dutenak, hala nola motorrak eta bizikletak. Bestalde, ez dugu ahaztu behar bat-batean harrapa gaitzakeen “pantaila-efektua”.
Baina, zer da “pantaila-efektua”? Efektu hori haize-egunetan senti daiteke, eta bi egoera-mota sortzen ditu, arriskutsuak biak. Aurreratzeetan, tamaina handiko ibilgailu batekin paraleloan gidatzean, “pantaila-efektuak”, lehenik eta behin, kamioiaren alboaren kontra erakartzen gaitu, gero kontrako aldera indar handiagoz bultzatzeko. Beste egoera tuneletatik irtetean eta/edo tamaina handiko eraikinak pasatzean gertatzen da. Ibilgailuak alboko haize-kolpe handia jasan dezake, eta ibilbidetik desbideratu daiteke.
Bestalde, kontuan izan behar da aire-bolada handiak izaten direnean beste arrisku bat gehitzen dela; hain zuzen ere, litekeena da galtzada zikina egotea, hosto-hondarrekin eta adar txikiekin, bai eta zoladuran erortzen diren lur-jausiekin ere.
Horregatik guztiagatik, inoiz baino garrantzitsuagoa da abiadura moteltzea, gainerako ibilgailuekiko distantzia mantentzea eta aholku erabilgarri hauek kontuan hartzea.
BIGARREN MAILAKO BIDEAK SAIHESTEA. Errepide nagusiak barne hartzen dituen ibilbide bat aukeratzea; izan ere, bigarren mailako errepideetan arrisku handiagoa dago bidean eroritako adarrak eta objektuak egoteko.
APARTEKO KARGARIK EZ ERAMATEA. Bidaiatzea beste erremediorik ez badago, ez dezagun ibilgailua gehiegi kargatu aerodinamikari eragiten dioten elementuekin. Parrillak haize gurutzatuen inpaktua areagotu dezake ibilgailuan. Ez da atoiekin edo karabanekin bidaiatzeko une egokia ere.
TRAFIKOA ZAINTZEA. Beste ibilgailuei gertatzen zaienari adi egon behar da. Norabidetik noiz eta non desbideratzen diren antzemateak ohartarazpen gisa balio dezake haize-bolada batek noiz astinduko gaituen jakiteko, boladakakoak izaten baitira.
AURRERATZEAK SAIHESTEA. Haize zakarrarekin aurreratzea arriskutsua da. Ibilgailu handi bat aurreratzen dugunean, haizeak kolpa gaitzake, pantaila-efektu gisa ezagutzen dena jasan dezakegu.
BESTEAK BABESTEA. Motorzaleak eta txirrindulariak dira ahulenak haizete batean. Horregatik, segurtasun-distantzia handiagoa utzi behar da haien inguruan, arazo handiagoak baitituzte egonkortasunari eusteko.
APARKATZEKO LEKU ON BAT AUKERATZEA. Ahal izanez gero, automobilaren gainera eror daitezkeen zuhaitz, telefono-kable edo zutoinen ondoan edo azpian ez aparkatzen saiatu behar dugu.
Euskadin, “ZUETAZ HARRO” kanpainaren leloa partekatzen dugu. Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak, Emakundek, hiru Foru Aldundiek eta EUDELek bultzatutako kanpaina.
Eta harrotasun espiritu horrekin, Mutualiak bere kanpaina partikularra abiarazi nahi izan du, intranetaren bidez, pertsona guztiak parte hartzera animatuz, beren bizitzetan aztarna esanguratsua utzi duten emakumeen istorioak parteka ditzaten, hala nola amonak, amak, ahizpak, lagunak,…
Mutualia harro dago bere taldeko kide diren emakume guztietaz. Bere konpromisoarekin eta dedikazioarekin, Mutualiaren helburua betetzen dute: pertsonen osasunerako, segurtasunerako eta ongizaterako eskubidea bermatzea; hurbiltasuna, efizientzia, profesionaltasuna, abangoardismoa, gardentasuna eta taldea bezalako balioekin, konfiantzazko elkarrekintza bihurtzen dute, iraunkorra eta eskaintzen dituen zerbitzu aurreratuen kalitatea eta gizatasunezko tratua direla-eta aitortua izan dadin. Mutualiak, gainera, bere zuzendaritza-organoetan emakumeen presentzia sustatzeko konpromisoa du: Zuzendaritza Batzordeak 60-40 kuotetatik gorako ratioak dituzten emakumeen presentzia du, eta Batzorde Betearazleak 5 pertsona ditu, horietatik 4 emakumeak (3 presidenteordetza eta idazkari 1).
