-(e)an bidalia

Mutualia irabazle QIA Euskadin eta finalista nazioarteko fasean

Mutualia ganadora QIA Euskadi y finalista en la fase internacional

Mutualia Quality Innovation Award (QIA) erakundeko finalista izan da Euskadiko fasean, eta Enpresa Handiaren kategorian irabazle izan da. Horrek aukera ematen digu QIAren nazioarteko faserako aurkezteko, 2022ko otsailean Moskun. 

Impress proiektuan (IMPROVING MANAGEMENT COMPETENCES ON EXCELLENCE BASED STRESS AVOIDANCE AND WORKING TOWARDS SUSTAINABLE ORGANISATIONAL DEVELOPMENT IN EUROPE) parte hartu dugu. Egitasmoa Europako hainbat erakunderen partzuergo batekin batera gauzatu dugu. Lan honen azken emaitza enpresek lanaren ondoriozko estres arriskuaren kudeaketari modu errazean ekitea ahalbidetzen duen tresna baten garapena izan da, horrela, langileen ebaluazio eta proposamenetatik abiatuta, enpresek horri aurre egiteko ekintza-planak garatu ahal izateko.

Proiektu honetan GAIAren laguntza izan dugu eta, aplikazio informatikoaren testeoan, hiru enpresa elkartuk hartu dute parte: InitHealth, MBN eta ATTEST. 

Etorkizun hurbilean tresna hori eskaini nahi diegu gure enpresa elkartuei, laneko jatorria duen estresa detektatzeko eta murrizteko. 

-(e)an bidalia

Exoeskeletoa, lanean lesio muskuloeskeletikoak prebenitzeko tresna

Mutualian, konpromisoa dugu lan munduan nahasmendu muskuloeskeletikoak prebenitzeko. Horregatik, duela zenbait urtetik hona, askotariko exoeskeletoak erosi, eta enpresei uzten dizkiegu, gorputzeko atal desberdinetan nahasmendu muskuloeskeletikoak prebenitzeko; hartara, enpresek probatu egin ditzakete, horiekin trebatu, eta lan egiteko izan ditzaketen onurak egiaztatu.

Exoeskeletoak gailu mugikorrak dira, eta pertsona bati jartzen zaizkio, gorputzeko zenbait atal edo gunetako (ekipamendua zertarako diseinatu den) “tentsioa” deskargatzeko, eta, hala, gune horiek esfortzu fisiko txikiagoa jasaten dute.

Zenbait patologiaren prebalentzia dela-eta, exoeskeleto hauek aukeratu ditugu merkaturatzen direnen artetik (egin klik irudien gainean, informazio gehiagorako):

Bizkarreko exoeskeletoa
Bizkarreko exoeskeletoa 
Besoetako exoeskeletoa
Besoetako exoeskeletoa 
Zangoetako exoeskeletoa
Zangoetako exoeskeletoa 

Exoeskeleto horiez gainera, laster eskuetarako exoeskeleto berri bat mailegatzen hasiko gara. 

-(e)an bidalia

Kayak surfa – Olatuaren gaineko sentsazioak

Euskadi harro egon daiteke munduko hainbat titulu dituelako espezialitate eder honetan
Kayak surfeko Euskadiko selekzioak poz handiak ematen dizkigu parte hartzen duen bakoitzean. Eta halaxe erakutsi zuen duela gutxi Barinatxe hondartzan (Sopela –Bizkaia–) egin zen modalitate horretako Europako Txapelketan. Euskal Kirol Federazioen Batasunaren lankidetza duen euskal taldeak lehian izan ziren 17 kategorietatik 15etan irabazi zuen, eta, horrela, ahalik eta modurik onenean ari da prestatzen datorren urtean Ingalaterran izango duen partaidetza. Selekzioka, Euskadi izan zen lehena Galizia, Italia, Frantzia eta Danimarkaren aurretik.


Batez ere, hain ikusgarria den kirol honetan Hodei Etxebarriak Gizonezkoen Openean lortutako garaipena nabarmendu da, egungo munduko txapeldunari (Pablo Arrouays) irabazi baitzion. Nesketan ere Ainhoa Tolosa izan zen onena, kategoria gorenean. Euskadik munduko sei titulu ditu dagoeneko, eta haren maila oso altua izan zen. Munduko txapelketa antolatzen den hamar kategorietan, Euskadik munduko zazpi txapeldun zituen Sopelan. Lehiaketa Barrika Piragua Taldeak eta Euskadiko Piraguismo Federazioak antolatu zuten, Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin.


Aspalditik, Euskal Herriko hondartzetan gero eta piragua gehiago ikusten dira, goranzko joeran den kirol honek zale ugari baititu. Kayak surfa kayak eta surfaren arteko nahasketatik sortu den modalitate bat da. Espezialitate honetan, itsasoko olatuen indarra erabiltzen da olatu horien gainean irristatzeko, kayak baten eta pala baten laguntzarekin. Gure hondartzetan kirol honekin gozatzen dutenek maniobra eta pirueta ederrak egin ditzakete beren kayakarekin, surf-taula bat balitz bezala, berezko teknikak aplikatuta, hala kayakaren nola surfaren esparrukoak.
Kayak surfa ospea hartzen ari da hondartzetan, batez ere Euskadiko selekzioaren arrakastari esker. Emozio handia ematen du olatu bat gainditu eta gandorrean mantentzea lortzen denean, uraren indarrarekin hor irristatzeko.

Praktikatzen dutenek abiadura sentitzen dute, eta egoera horrek zoragarri sentiarazten ditu. Segurtasunez gozatzeko trebetasuna ere behar da, eta teknika, gidatze-maila, eta behar den oreka eta euskarriak gero eta gehiago araztu behar dira. Eta, jakina, itsasoari ondo erreparatu zaio, bai eta ondo ezagutu ere, olatuen maiztasuna eta altuera ulertzeko eta, beraz, iraulkiak saihesteko. Olatua iristen den unean bertan arraunketa indartsuagoak egiteko behar den bultzada horrekin egiten da arraunean. Ontzian indarra egiten da oinekin eta belaunekin kayakaren punta altxatzeko, olatuaren gainetik irrist egiteko.


Kayak surfa egiteak abantaila ugari ditu, indarra handitzen duelako eta erresistentzia eta egoera fisikoa hobetzen duelako, eta, gainera, koordinazio eta malgutasun hobea edukitzeko lagungarria delako. Emozio handiak teknikarekin, entrenamendu on batekin eta hain garrantzitsua den orekatzeko gaitasunarekin daude lotuta. Gihar asko lantzen dira, bereziki goialdekoak. Gainera, kirol honek ongizate handia transmititzen du urarekin kontaktuan egonda, olatuen soinua eta olatuaren gainean irristatze magiko hori sentitzean.

Paladetan arreta biltzeak sentsazio oso bereziak sortzen ditu. Izan ere, edozein ur-kirol tresna ona izan daiteke autoezagutzarako, itsasoak guztiz berritzen baitu gure energia. Hondartza zoragarriak ditugu praktikatzeko, edozein adinetan, kategoria desberdinetan munduko txapeldun den Euskadiko selekzioak erakusten duen bezala.

-(e)an bidalia

Jatetxe-txartelak monetizatzeak ez du zehazten aldez aurretiko soldataz kanpoko izaera mutuatzea

monetizacion

Auzitegi Nazionalaren epaiak (Arlo Sozialeko Sala, 1. sekzioa, 2019/10/04koa) ebazten zituen jatetxe-txartelen izaerari buruz 2019/12/19an argitaratutako artikuluari segida emanez, 2021/09/14an Auzitegi Gorenak epaia eman du, eta ebatzi egin du erakunde sindikal demandatzaileak Auzitegi Nazionalaren epai horren aurrean aurkeztutako kasazio-errekurtsoa (2/2020 kasazio-errekurtsoa).

Auzitegi Gorenak errekurtsoa ezetsi du, eta horretarako arrazoitu du, 2013/10/03ko epaian (1678/2012 Doktrina Bateratzeko Kasazio Errekurtsoa) ezarritako irizpidearen arabera, ondorengo epai askotan errepikatu denez, plusen –emandako izena gorabehera– soldatako edo soldataz kanpoko izaera zehazteko, lanaren ondorioz egindako gastuak benetan konpentsatzean duten hartuko dela aintzat (kasu honetan, ohiko lana, soldataz kanpokoa).

Jatetxe-txartelen kasuan, soldataz kanpokoa dela ezartzen bada, hori ez da aldatuko data zehatz batetik aurrera enpresaren eta langileen ordezkaritzaren artean monetizazioa erabakitzeagatik; hala, monetizazio-akordio horren arabera edo jatetxe-txartelen zenbatetsitako hileko zenbateko finko bat eskudirutan ordaintzearen ondorioz, nominan ordaintzen bada eta urteko hilabete guztietan hainbanatzen bada langileen ordainsari orokorrean hileko zenbateko zehatz bat, orduan ordainketaren soldataz kanpoko izaera bera izango du, lanaren ondorioz izandako gastuengatik ordaindutako kalte-ordainaren zenbateko gisa.

Ebatzitako kasuan, jatetxe-txartelen soldataz kanpoko izaera, gainera, honako hauek bermatzen dute:

  • Nominako “JT konpentsazioa” kontzeptuari konpainiak monetizazio-akordioa egin aurreko arau eta baldintza berberak aplikatzen zaizkio.
  • JTen zenbatekoa, ez akordioaren aurretik, ez ondoren, ez da kontuan hartu soldata eguneratzeko, ez ordainsari aldakorra kalkulatzeko, eta ez da jasotzen dietak hartzeko eskubidea dagoenean. Gainera, monetizazio-akordioaren aurretik jasotzen zituzten eta lanaldi zatitua duten kategoriek soilik jasotzen dute.
  • Enpresak kaleratzeagatiko kalte-ordainak kalkulatzeko orduan zenbateko hori kontuan hartu izanak ez du eraginik soldataz kanpoko izaeran; izan ere, Auzitegi Gorenak arrazoitu duenez, enpresaren aldebakarreko erabakiaren ondorioa da hori, eta horrek hobekuntza dakar langilearentzat, legez ezarritako eta hain aldekoa ez den kalte-ordainari dagokionez.
     

Horregatik guztiagatik, Auzitegi Gorenak ondorioztatzen du “JTen konpentsazioa”ren zenbatekoa (kalte-ordaina jasotzea, soldataz kanpokoa aztertutako kasuan) ez dela kontuan hartu behar aldi baterako ezintasunagatiko prestazioaren zenbateko osoa ezartzeko; izan ere, % 100era arte osatzen dira soldata-ordainsariak, baina ez dago ezarrita kalte-ordainen eta soldataz kanpoko pertzepzioak zenbatu behar direnik.

-(e)an bidalia

MutuaLex 173 zk.

mutualex

Azken berri juridikoak. Interes orokorreko antolamenduak, buletinetan argitaratuta (E.A.E., E.H.A.A., A.L.H.A.O., B.A.O., G.A.O. eta E.B.A.O.). 2021eko urriaren 16tik 22rako astea.

-(e)an bidalia

MUTUALIAK EUSKALTELEN JARDUNALDI TEKNOLOGIKOETAN PARTE HARTU DU

Urriaren 21ean, Euskaltelen Jardunaldi Teknologikoak egin dira Bilbon. Bertan, enpresen aukera eta erronkei buruzko ikuspegiak azaldu dira, eraldaketa digitalaren aroan ingurumen-trantsizioari eta iraultza digitalari egokitzeko beharraren aurrean.

Jardunaldien gonbidatu nagusia Josep Piqué izan da, enpresaburua, ekonomialaria eta enpresa-zuzendaritzari buruzko nazioarteko hizlari eskarmentuduna. Bere hitzaldian –“Enpresaren egokitzapena datorkigun pandemia osteko munduan”–, adierazi du mundua guztiz azkar ari dela aldatzen, eta makrojoerak identifika ditzakegula, bilakabidea nolakoa izango den eta nola baldintzatuko gaituen ikusteko.

Mutualiak “Egungo egoerako arrakasta, erronkak eta aukerak” profesionalen mahaian hartu du parte . Ignacio Lekunberri zuzendari kudeatzaileak jardun du Mutualiaren izenean, eta harekin batera egon dira Koldo Etxeberria, Kutxabankeko Sistemen zuzendaria; Aitor Urzelai, SPRI Taldeko zuzendari nagusia; Isidro Fernández de la Calle, Euskaltel Taldeko Enpresen zuzendaria; moderatzaile lanak Iñaki Gonzálezek egin ditu, Deia egunkariko zuzendariak.

Bere mintzaldian, Ignacio Lekunberrik Mutualiaren kudeaketaren bi alderdi esanguratsu nabarmendu ditu: alde batetik, pertsonen motibazioa eta enpresaren xedearekin bat egitea, aldaketa-garai honi aurre egin ahal izateko etengabeko prestakuntzaren bitartez, eta, bestetik, pazientea ardatz duen arreta, bai haren segurtasunari bai beraren datuen segurtasunari dagokienez. Helburu horiek lortzeko garrantzitsua da teknologian, zibersegurtasunean eta prestakuntzan inbertitzea. Gainera, kudeaketa-ereduak printzipio etikoak izan behar ditu oinarri, Mutualia denboran iraungo duen proiektu jasangarria izan dadin. Beren jarduera gauzatzen duteneko inguruari balioa ematen dioten eta garapen jasangarriko helburuekin bat datozen enpresek baizik ez dute lortuko gizartearen onarpena eta legitimazioa. 

Jardunaldian parte hartu dute, halaber, Enrique Monzonisek, Eroskiko Berrikuntza, IKT eta Eraldaketa Digitaleko zuzendariak, eta Iñigo Jaimek, Sti Norlandeko CEOak.

-(e)an bidalia

Jasangarritasunari buruzko inkesta

Mutualiaren jasangarritasun-estrategiaren parte da 

Plan estrategiko bakoitza martxan jartzearekin batera, materialtasunari buruzko inkesta bat zabaltzen dugu, gure interes-taldeei galdetzeko beraien ustez garrantzitsuenak diren gaiez, gure jardun etikoari, sozialari eta ingurumen-arlokoari dagokionez. Inkesta horren emaitzak eta gure hartzaileekiko etengabeko elkarrizketan jasotako ekarpenak baliatzen ditugu geure jasangarritasun-estrategia ezartzeko, eta ahalegin handiagoa egiten dugu garrantzitsuagotzat jo diren arloetan; gainera, estrategiari tratamendu eraginkorragoa ematen diogu urteroko jasangarritasun-txostenean. 

Aldez aurretik eskertzen dizugu inkestan parte hartzea. Guztiz anonimoa da, eta bost minutu aski izango dituzu erantzuteko. 

Inkestan sartzeko, egin klik hemen

Emaitzak gure 2021eko Urteko Txostenean egongo dira ikusgai, 2022ko uztailetik aurrera. Materialtasunari buruz egindako aurreko analisiaren informazio guztia 2020ko Txostenean dago.

-(e)an bidalia

MutuaLex- Kontsula juridikoa 2021eko urria

kontsulta

Sozietate-autonomo batek bateragarri egin al dezake lana erretiro-pentsioaren % 100 jasotzearekin?

ERRETIRO AKTIBOA: sozietate-autonomo batek (4 langileko merkataritza-sozietate baten administratzailea, gerentzia-eginkizunak ere betetzen dituena) planteatu digu lanean jarraitzea eta erretiro-pentsioaren % 100 jasotzea bateragarri egiteko aukera.

Erretiro-pentsioaren % 100eko bateragarritasun osoa norberaren konturako jarduerarekin, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren (aurrerantzean, GSLO) 214.2 artikuluan arautzen da, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren 213.1 artikuluak erretiro-pentsioaren eta lanaren arteko bateraezintasunari buruz ezartzen duen arau orokorraren salbuespen gisa. Salbuespena denez, ezin da modu hedagarrian interpretatu. Zahartze aktiboa sustatzeko eta besteren konturako enplegua mantentzeko bi helburu argi ditu erregulazioak.

Haren erregulazioa eta Auzitegi Gorenak 2021eko uztailaren 23an eman berri duen epaia (2956/2019 DBKE) kontuan hartuta, erantzuna da sozietate-autonomoak ezin diola erabateko bateragarritasun horri heldu, halakotzat ulertuta “kontseilari edo administratzaile kargua betetzeak berekin dakartzan zuzendaritza- eta kudeaketa-eginkizunak betetzen dituztenak, edo kapital-sozietate batentzat irabazizko zerbitzuak ematen dituztenak ohikotasunez, pertsonalki eta zuzenean, baldin eta sozietatearen kontrol efektiboa –zuzenekoa edo zeharkakoa– baldin badute.” (GSLOren 305.2 b) artikulua).  

Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren 214.2 artikuluaren arabera, “Lanarekin bateragarria den erretiro-pentsioaren zenbatekoa hasierako onarpenean ateratako zenbatekoaren ehuneko 50 izango da, egoki bada pentsio publikoaren gehieneko muga aplikatu ondoren, edo lanarekiko bateragarritasuna hasten denean jasotzen ari denarena, gutxienekorako osagarria, edonola ere, kontuan hartu gabe, pentsiodunak egiten duen lanaldia edo jarduera edozein dela ere. Hala ere, jarduera norberaren kontura egiten bada eta egiaztatzen bada besteren konturako langile bat gutxienez kontratatuta duela, lanarekin bateragarria den pentsioaren zenbatekoa ehuneko 100era iritsiko da”.

Bi dira transkribatutako aginduak lana pentsioaren % 100arekin bateragarri egiteko ezartzen dituen baldintzak, eta sozietate-autonomoak ezin ditu eskuratu:

1.- jarduera norberaren kontura egitea.

2.- jarduera horretan oinarrituta besteren konturako langile bat gutxienez kontratatuta edukitzea.

Sozietate-autonomoak ez du ezarritako bi baldintzetako bat ere betetzen.

Alde batetik, sozietate-autonomoak ohikotasunez, pertsonalki eta zuzenean garatzen du bere jarduera ordaindua, baina ez bere kontura, kapital-sozietatearentzat baizik; kapital-sozietateak jasotzen ditu emaitzak eta bere gain hartzen ditu negozioaren arriskuak; sozietate-autonomoak sozietate-erantzukizunaren mugaren onura jasotzen du, eta ez du bere ondare pertsonalarekin erantzuten negozioaren bilakaeragatik.

Bestalde, sozietate-autonomoak ez du langilerik, enpresarenak edo sozietatearenak dira langileak; enpresak kontratatzen ditu besteren kontura eta langileen soldatak eta Gizarte Segurantzako kotizazioak ordaintzen ditu, eta ez sozietate-autonomoak, sozietatearen benetako kontrola izan arren. Hortaz, sozietate-autonomoaren erretiroa ez da langileen kontratuak azkentzeko arrazoia (langile autonomo klasikoarekin ez bezala, langile autonomo klasikoaren erretiroa bere kargura dauden langileen kontratuak azkentzeko kausa baita).

Auzitegi Gorenak 2021eko uztailaren 23ko epaian ondorioztatu zuenez, erretiro-pentsioaren % 100 eta norberaren konturako jarduera profesional edo ekonomikoen diru-sarrerak bateragarri egiteko, langile autonomo klasikoak besteren konturako gutxienez langile bat kontratatu behar du, edo kontratu horri eutsi behar dio. Kasu horretan, ezarritako baldintzak betetzen dira; langile autonomo klasikoak bere kontura egiten du lan, bere negozioaren arriskua eta mentura bere gain hartuz eta bere langileen soldatak eta, hala badagokio, Gizarte Segurantzako kotizazioak bere gain hartuz.

Horrela, epaiak arrazoitzen du nazioarteko araudiak bultzatutako zahartze aktiboaren sustapenaren eta enpleguari eustearen bi helburuak lortzen direla, eta ziurtatzen dela besteren konturako langile bat gutxienez kontratatuko dela edo, bestela, dauden kontratuetako bati gutxienez eutsiko zaiola. Eta horrek orekatu egiten du sozietatearen ahalegina jarduera erretiro-pentsioaren %100 jasotzearekin bateragarri egiteko; izan ere, besteren konturako enplegua mantentzea edo sortzea erretiratu aktiboaren kontu da, eta bere kargura dituen langileen soldatak eta Gizarte Segurantzako kotizazioak bere gain hartzen ditu.

Aitzitik, erretiro-pentsioaren % 100 eta norberaren konturako jarduera profesional edo ekonomikoen diru-sarrerak bateragarri egitea ezin zaio aplikatu sozietate-autonomoari, haren jarduera ez delako norberaren kontura egiten, sozietatearen kontura baizik, eta ez delako konpentsatzen enpleguari eusteagatik, enpresako administratzailearen edo kudeatzailearen erretiroak ez dakarrelako berekin enpresako langileen kontratuak azkentzea.

Cristina Cearra

Mutualiako Aholkularitza Juridikoko abokatua

-(e)an bidalia

MutuaLex – Epaia 2021eko urria

sentencia

KALERATZE KOLEKTIBOA. Konstituzio Auzitegiaren 140/2021 Epaia, 2021/07/12koa

Konstituzio Auzitegiak onartu egin du Auzitegi Gorenaren Lan Arloko Salaren uztailaren 2ko 699/2018 epaiaren aurka (2250-2016 DBKE) zenbait langilek jarritako 5508-2018 zenbakiko babes eskeko errekurtsoa.

Honako aurrekari hauek ditu oinarri errekurtsoak: 2013ko uztailaren 29an, babes eskatzaileek, beste hirugarren batzuekin batera, bidegabeko kaleratzeagatiko demanda aurkeztu zuten, bai eta zenbateko bat erreklamatu ere enplegatzailearen eta beste demandatu batzuen aurka. Besteak beste, demandatzaileek alegatu zuten kontratuak arrazoi objektiboengatik azkentzea enplegu-erregulazioko espediente baten (EEE) ondorio izan zela, eta, adostasunez amaitu bazen ere, haren sorburu izan ziren antolamendu- eta ekoizpen-arrazoiak «faltsuak direla eta ez direla inondik inora gertatzen».

  • Madrilgo Lan Arloko 24. Epaitegiak 2015eko martxoaren 31n emandako 120/2015 epaiak onartu egin zuen kaleratze kolektiboa eragin zuten ekoizpen- eta antolaketa-arrazoiak auzipetzeko aukera, baina ebazpena eman zuen, eta atzera bota zuen demandatzaileen nahia, ez baitzen egiaztatu engainua, iruzurra, doloa, hertsapena eta eskubide-abusua egon zirenik.
  • Ebatzitakoarekin bat ez zetozela-eta, babes-eskatzaileek erregutze-errekurtsoa aurkeztu zuten, eta alegatu zuten ezen, nahiz eta instantziako organo judizialak onartu kontsulta-aldian lortutako akordioak ez duela inolako presuntziorik ematen kaleratzea justifikatzen duten kausak gertatu izanari buruz, epaian negoziazioan iruzurra edo engainua egon izanari buruz baino ez dela argudiatzen, baina ez dira aztertzen EEEaren kausak, ezta benetan gertatu diren ala ez ere.

Errekurtsoa atzera bota zuen Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiko Lan Arloko Salaren Bosgarren Sekzioak 2016ko apirilaren 25ean emandako 263/2016 epaiak. Zuzenbideko hirugarren oinarrian azaltzen duenez, “EEEa akordioarekin amaitu bazen, ezin da zalantzan jarri hitzarmenaren eduki itundua; izan ere, enpresaren jarduna ez ezik, langileen ordezkarien jarduera ere zalantzan jartzea izango litzateke hori, ordezkarien egintzek ordezkatuen eremu juridikoan duten eraginaren printzipio orokorrari kontra eginez. EEEa akordiorik gabe amaitzen bada, eta aurkaratze kolektiborik ez badago, orduan du zentzua langileak prozeduraren egintza bakoitza zalantzan jartzeak Langileen Estatutuaren 51.2 artikuluaren eremuan, baina ez da hala gertatzen”.

  • Ebazpenaren aurka, doktrina bateratzeko kasazio-errekurtsoa jarri zuten demandatzaileek Auzitegi Gorenaren aurrean. Lan Arloko Salak 699/2018 epaia eman zuen uztailaren 2an, eta, horren bidez, atzera bota zuen jarritako errekurtsoa, oinarri juridiko zehatz batean oinarrituta; epai horretan, ukatu egin zuen eraginpeko langileek sustatutako banakako prozesuetan zalantzan jartzeko aukera kaleratzea eragin zuten arrazoiak gertatu eta justifikatu izana, enpresaren eta langileen ordezkaritzaren artean aldez aurretik akordioa lortu bazen.

Epai horrek 5 magistratu disidentek batera emandako boto partikular bat du, enpresaren eta langileen ordezkarien artean lortutako itunari eman behar zaion irismenari dagokionez, enpresaren kaleratze kolektiboaren erabakia justifikatzen duen arrazoia egiaztatzeari dagokionez, baldin eta kontsulta-aldia adostasunarekin amaitu bada, eta edozein arrazoi dela medio, horretarako legitimazioa duten subjektuek ez badute aurkaratu, GJLko 124.1 eta 3 artikuluek baimentzen dutenaren arabera. Gehiengoaren iritziaren aurka, boto hori eman duten magistratuek uste dute egokia dela kaleratzeagatiko banakako prozeduretan aztertzea kaleratze kolektiboaren bidezkotasunaren oinarri diren kausak ote dauden, nahiz eta kaleratze hori akordioarekin amaitu. Hori dela eta, errekurtsoa onartu behar zela, errekurritutako epaia kasatu behar zela eta jarduketak jatorrizko Justizia Auzitegi Nagusiari itzuli behar zitzaizkiola diote, organo horrek erregutze-errekurtsoa ebaztean alderdi horri buruzko erabakia har zezan.

  • Konstituzio Auzitegian aurkeztu duten babes eskeko demandan, errekurtsogileek alegatu dute, lehenik eta behin, urratu egin dela Konstituzioaren 24.1 artikuluak aitortzen duen babesgabetasunik gabeko benetako babes judiziala izateko oinarrizko eskubidea, ezin direlako banakako prozedura batean eztabaidatu kaleratzeak eragin zituzten arrazoiak, aurkaratu gabeko erabaki bidez amaitu zen espediente kolektibo batean. Berdintasunerako eskubidea urratu izana ere alegatu zuten (EKren 14. artikulua), EKren 24. artikuluari dagokionez.

Fiskalak babesa ematea eskatu zuen babesgabetasunik gabeko benetako babes judizialerako eskubidea urratzeagatik.

Konstituzio Auzitegiak errekurtsoa onartu du, eta ikuspegi konstituzionaletik aztertu du gaia, eta, zehatzago, babesgabetasunik gabeko benetako babes judizialerako eskubideari dagokionez (EKren 24.1 artikulua); bada, Auzitegi Gorenak duen irizpidearen aurka, honako hau adierazi du: langileen ordezkariek enpresaren erabakia araudi prozesalean aurreikusitako prozedura kolektiboaren bidez aurkaratu ez duten kasuetan (GJLko 124. art.), organo judizialak kaleratzeagatiko banakako prozeduretan erabaki dezake neurri kolektiboa justifikatzeko argudiatutako kausak gertatzen diren ala ez, enpresaren eta langileen ordezkaritzaren artean aldez aurreko akordioa lortu bada ere.

Ondorioz, errekurtsogileen babesgabetasunik gabeko benetako babes judizialerako oinarrizko eskubidea urratzen duela adierazi du, eta haiek beren eskubidean berrezartzeko agindu du, Auzitegi Gorenak eta Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiak emandako epaien deuseztasuna deklaratuz eta erregutze-errekurtsoaren jarduketak erregutze-errekurtsoari amaiera ematen dion epaia eman aurreko unera arte atzera eramatea aginduz, organo judizialak errespetuz joka dezan urratutako oinarrizko eskubidearekin, eta, ondorioz, aipatutako errekurtsoan errekurtsogileek planteatu zuten kaleratze kolektiboa justifikatzen duten arrazoiak ez egiaztatzeari buruzko arrazoiaren funtsari buruz ebatz dezan.

Cristina Cearra

Mutualiako Aholkularitza Juridikoko abokatua