PREPARA programaren helburua langabezian dauden eta langabezia-prestazioa edo -sorospena agortu duten pertsonei lanpostu bat aurkitzen laguntzea da. Gainera, pertsona horiei hilean behin jasoko duten laguntza ekonomiko bat ere emango die Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak.
Langabezia-tasa, azken Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera neurtua, % 18 baino handiagoa den bitartean indarrean jarraituko du programa honek.
Dokumentua erantsita dago.
Nola eta noiz sortu zen enpresa?
Ascensores Muguerza enpresak Errenterian hasi zuen bere ibilbidea, 1922an. Sortzaileak igogailuen sektorean trebatu ziren; hala, Zumaian itsasoko jarduerari utzi eta Suitza aldera joan ziren, bertako igogailu-enpresa batera lanera. Ezaguera jaso ostean, Donostian Muguerza Igogailuak enpresa sortzea erabaki zuten, Groseko Zabaleta kaleko tailer batean. XX. mendeko lehen urteetako igogailuak eraikin bereziek bakarrik zituzten luxuzko artikuluakziren. Kabinen diseinuan ohikoak ziren kaoba-zura eta artisautza. Egun, diseinu pertsonalizatuek Muguerzaren balio bereizle izaten jarraitzen dute, teknologia, materialak eta diseinuak eguneratuta.
Nola lortu zuen familia-enpresa batek urteetan zehar egokituz joatea eta lehiakor izaten jarraitzea?
Ia 100 urteko jardueran zehar, enpresa zenbaitetan berrasmatu behar izan dute, eta egun, laugarren belaunaldiak zuzentzen duen enpresa aldaketa sakonak ari da egiten. Kudeaketa-ereduari dagozkion aldaketak dira, eta elkarrekiko errespetua, konfiantza, komunikazioa, moldagarritasuna, bezeroarekiko zerbitzuan jarrera, emaitzari begira egotea eta talde guztiak konpainian parte-hartzean oinarritzen dira. Hala, enpresa-kultura berria izenekoarekin bat eginez, trebakuntza-ekintzak eta aldizkako bilerak diseinatu eta abian jarri dituzte, hala nola enpresaren emaitzen araberako ordainsari-sistema aldakor bat. Horri esker, langile guztiak enpresaren proiektuetan inplikatuago egotea lortu dute. Horretarako enpresako langileekin zenbait baldintza adostu dituzte, konfiantza eta errentagarritasunaren bidez, enpresa etorkizunean jasangarria izan dadin. Proiektu komun sendo eta jasangarri bat izan da emaitza: enpresak irabazten badu, denok irabaziko dugu.
Zein produktu eta zerbitzu eskaintzen dute?
Igotzean espezialista izatea. Igogailuen instalazioan eta mantentze-lanetan zerbitzurik aurreratuena eskaintzea. Asmo horrekin sortu zen Ascensores Muguerza 1922an. Eta horrela jarraitzen dugu izaten egun. Urteetan zehar, ondoz ondoko belaunaldiek gure enpresa jaso dute, hobekuntza garrantzitsuak eginez, gure eskaintza munduko merkatuko onenarekin indartuz, geure diseinuen sormena alde batera utzi gabe. Gure filosofiak merkatuari begira adi mantentzen gaitu, baina, batez ere, egunero eta bezeroekiko hurbilago jartzen gaitu.
Ikertzen, berritzen Teknologia aurreratuenak sartuz eta gure bezeroen neurriko irtenbideak aplikatuz, gure gama osatua da: lekurik gutxien hartzeko pentsatutako igogailuak, industriarako karga-jasogailuak, plataformak, eskailera mugikorrak eta elektrizitate-kontsumoan % 35 aurreztea lortzen duten igogailu bereziak.
Etengabeko hobekuntzarekin eta teknologia aurreratuenaren ezagutzarekin konprometituta egoteaz gain, Ascensores Muguerza enpresaren beste balio bereizle bat haren Mantentze Zerbitzuari dagokio. AENOR etxearen bikaintasun-ziurtagiria du, eguneko 24 orduetan, urteko 365 egunetan erantzuteko behar duen denborari dagokionez.
Horretarako, 60 baino pertsona gehiagoko lantaldea dute. Haien jardueraren oinarria arreta pertsonalizatua, proiektuen kudeaketa integrala eta giltza eskurako entrega dira.
Sustatzen duten balioetako bat alderdi emozionala da. Portaera emozionalarekin lotutako ekimen bat sortu da, hurbiltasun eta konfiantza handiagoa lortzeko. Zertan datza?
2009an, enpresak erabaki zuen gero eta zorrotzagoa den merkatu batean lehiatzeko, talde sendoago eta bateratuago bat sortu beharra zegoela. Aldaketa gatazkatik akordiora igarotzeko aukera gisa hartzen dute, mesfidantzatik konfiantzara, inkomunikaziotik komunikaziora. Elkarrizketen kalitatea hobetzea, malgutasuna aukera gisa ikustea, parte-hartzea eta konpromisoa handitzea.
Norabide horretan egindako lanak emaitza bikainak ekarri dizkio enpresari: hurbilago egotea, gehiago eta hobeto komunikatzea, guztiok elkarri entzutea, balioak partekatzea, talde-kohesio handiagoa, konpromiso handiagoa eta emozioen kudeaketa hobea gatazkei aurre egiteko. Azken finean, konfiantzan oinarrituta eraikitzea, enpresaren lehiakortasuna erraztuko duen konpromiso partekatu bat bilatzeko.
Adegik Enpresa Kultura Berriaren 2016ko Saria eman die. Zer esan nahi du aitorpen horrek?
Asko eskertzen diogu ADEGIri gure lana errekonozitu izana; ez sariagatik bakarrik, baita aldaketa-prozesu osoan eskaini digun laguntza guztiagatik ere. Gainera, gure lanaren aitorpen horrek berretsi du 2009an hasi genuen ibilbide hura beharrezko apustua zela: enpresak iraun dezan, egungo merkatuan beharrezkoa da ibilbide hori erakundeko pertsona guztien ekarpen ezinbestekoarekin egitea, baita haiek emaitzetan parte hartzea ere.
Nola ikusten du etorkizuna Ascensores Muguerzak?
Ascensores Muguerzaren etorkizunerako beharrezkoa da bertan lan egiten dugun pertsona guztiok ulertzea, gero eta zorrotzagoa den merkatu batean lehiatzeko, elkarrekin jardun behar dugula, lasterketa bera egitea erabaki behar dugula. Talde konprometitua eta askotarikoa gara, eta proiektu sendo batean, denboran zehar iraungo duen proiektu batean sinesten dugu.
Programa
12:00 Osasuneko sailburua Jon Darpon jaunak QH (Quality Healthcare) egiaztatzen duen plaka estalgabetuko du.
12:30 Batzar Nagusia
13:30 «Los valores en la empresa» (Enpresaren balioak) hitzaldia, Javier Luxor jaunaren eskutik.
14:20 Koktela
(*) Javier Luxor-ek, Ingeniaritza-ikasketak egin zituen Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan eta, 2001ean, Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako masterra egin zuen (MBA). Ikasketok oso baliagarri izan zaizkio enpresaren munduan lan egiteko orduan, proposamen oso interesgarri eta abangoardista eginda.
Dokumentazioa:
2015 urteko kontuen Ikuskaritza-Txostenak (Ondare Historikoaren kudeaketa)
2015 urteko kontuen Ikuskaritza-Txostenak (Gizarte Segurantzaren Patrimonioaren kudeaketa)
| Interes orokorreko xedapenak, 2016ko ekainaren 6tik 11ra bitarteko aldizkari eta buletinetan (BOE, EHAA, BAO, AAO, GAO eta EBAO) argitaratutakoak. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kepa Bilbao Zubiaur |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Arraunketa, historiaren arabera, gure artean errotuen dagoen kiroletako bat da. Orain, uda garaian, Euskal Federaziora atxikitako klub askok praktikatzen dute. Hasita dago, adibidez, traineruen denboraldia, kirol horren zaleen artean halako grina sortzen duena. Praktikatzen dutenek onura fisiko asko dituzte. Onura horiek beste modalitate batzuen osagarri izan daitezke, hala nola korrika egin, igeri egin, txirrindularitza edo beste edozein jarduera.
Traineruen garaia da. Traineru-tripulazio bat hamahiru arraunlarik eta patroi batek osatzen dute. Arraunlariak biko sei zerrendatan banatuta egoten dira, gehi brankakoa; azken hori bere aurreko tostan egoten da. Kirolari batek ababorrean arraun egiten du, eta besteak istriborrean. Bizkarrez egiten dute, hau da, popara begira. Patroia zutik egoten da popan, brankara begira, eta bere arraunarekin ontzia gidatzen du. Kirol honetan gihar-multzo asko lantzen da, mugimendu zabal baten bidez. Belaunek, aldakak, besoek eta sorbaldak 90etik 130era graduko errotazioa egiten dute arraunkada bakoitzean, gainerako jarduera aerobiko gehienetan baino handiagoa. Giharren lanketa horrek arrauna kaloria erretzaile handi bihurtzen du, eta, aldi berean, malgutasuna eta indarra garatzen ditu. Gainera, arraunean ez dago talkarik, eta praktikatzen duen kirolariak kontrolatzen du intentsitatea. Espezialitate honek giharrak modu koordinatuan lantzeko aukera ematen du, eta horrek indarra maximoan, errepikatuz eta arin erabiltzea eskatzen du. Gihar-multzo nagusi bakoitzak laguntzen du ekintza horretan. Arraunkada bakoitzean hankak estutu eta zabaldu egiten dira, eta beraz, aztaletako, izterretako, izterreko bizepsetako, ipurmasailetako eta aldaketako giharrak lantzen dira. Inpaktu baxukoa denez, askoz ere erosoagoa da belaunentzat, hanken indarra garatzen duten gainerako jardueren ondoan. Arraunketa enborreko gihar abdominalak eta bizkarrekoak lantzen dituen ariketa-modu bakarretako da. Enbor sendo batek onura asko dakartza, hasi bizkar sendoago batetik eta jarrera hobe bateraino. Arraun egiteak goiko enborra ere indartzen eta suspertzen du. Sorbaldak, bizkarra eta besoak inplikatuta daude arraunkada bakoitzean. Estropadetako ekintza ikusgarria da. Bihotzari eta birikei on egiten die, esan dugun bezala, gihar-multzo askori batera lan eginarazten baitie. Beraz, arraunketa oso ona da sistema kardiobaskularrarentzat, osasun kardiobaskular hobea eragiten baitu. Goiko trena eta behekoa batera aritzen dira, eta horregatik jarduera hau erresistentzia orokor edo globalekotzat hartzen da. Arraunean egiten den keinua ez da ia traumatikoa artikulazioentzat, eta, beraz, ez dago lesioak izateko aukerarik. Hala ere, garrantzitsua da keinua modu egokian egiten jakitea. Arraunean egiteak gorputz osoari dakarkion mugimendu erritmiko naturalak kaloriak erretzeko aukera ematen du, hanketan karga handirik jarri gabe. Lantzen den gihar-kopuru handiaren artean, jarrerakoak eta egonkortzaileak dira nabarmen. Horrek bizkar osasuntsuagoa eta giharrak suspertzea eragiten du. Arraunak ariketa kardiobaskularra sustatzen du, hau da, bihotzak bere bihotz-maiztasuna handitzen du intentsitate txikiarekin. Horrek lan aerobikoaren eremuan jartzen gaitu, ohartu gabe, eta denborarekin mantendu ahal izango dugun intentsitate batean. Gainera, kirol ideala da errehabilitaziorako. Eta ez baduzue praktikatzen, goza ezazue udan. Gure gomendioa da. Estropadak ikusgarriak dira, eta gure euskal kostaldeko inguru idilikoetan egiten dira.
BALORAZIO FUNTZIONALAREN UNITATEA
SARRERA
Egoera klinikoak objetibatzeko eta tratamendu teknikak ebidentzia zientifikoetan oinarritzeko premia dira aparatu lokomotorraren proba funtzionaletarako laborategia osatzeko pizgarri nagusiak. Biomekanikaren bitartez, hainbat proba funtzional mota diseinatu eta garatu ditzakegu, gure pazienteen berezitasunetara egokituak eta pertsonalizatuak. Horrek aukera ematen digu, halaber, gabezia funtzionalak objetibatzeko, prozesu baten bilakaera monitorizatzeko (zeinak irauten duen bitartean tresna biomekanikoak baloraziorako zein tratamendurako baliagarriak izan litezkeen), prozesuaren egonkortzea objetibatzeko, eta, defizit konparatiboak egonez gero, horiek objetibatu eta kuantifikatzeko, eta, horrela, zuzenagoak izango gara gure pazienteen azken balorazioan.
NOR GARA
Denbora da Mutualia modu berezian sentsibilizatuta dagoela era horretako probak gure eguneroko zereginetan inplementatzeko. Zentzu horretan, proba biomekanikoen laborategi bat dugu (Bizkaiko Lurralde Zuzendaritzan zentralizatua eta Gipuzkoako Lurralde Zuzendaritzan ere dotazioa duena). Taldea Mutualiaren Errehabilitazio Zerbitzuaren barruan txertatuta dago, eta Medikuntza Fisikoan eta Errehabilitazioan espezialista diren 6 medikuk osatzen dute, bai eta 3 fisioterapeutak ere.
LAGUNTZA
Barne Bezeroak (bilakaeraren balorazioak, prozesuen egonkortzea eta ezintasunak)
– Kirurgia ortopedikoa eta traumatologia
– Errehabilitazioa
– Laneko kontingentziak
– Aldi baterako ezintasuna, kontingentzia arrunta
Kanpoko Bezeroak (ezintasunen zehaztapena eta berrikuspena)
– GSIN
– Beste mutualitate batzuk
HORNIKUNTZA
Biomekanikako Laborategian hainbat ekipo daude, sistema neuromuskularraren eta muskulu-hezurren funtzioen mendeko hainbat aldagai zehaztasunez ebaluatzeko. Honako ekipo hauek osatzen dute laborategia:
– Plataforma dinamometrikoak (NED AMH-SVE/IBV eta Biodex-Balance system SD sistema). Ibiliaren balorazio zinetikoa egiteko aukera ematen dute, lur mailan jarritako indar plataforma batzuen bitartez, eta emaitzak pertsona osasuntsuekin konparatzen dira. Orekaren azterketan, jarreraren erregistroa egiteko diseinatuta daude.
-Plantila instrumentatuak (BIOFOOT IBV). Oinazpiek ibilian egiten dituzten presioen erregistro dinamikoa egiteko aukera ematen dute.
-Dinamometroak (PRIMUS-BTE, BIOMETRICS-ELINK, CONTREX ekipoak). Muskuluen indarraren azterketa egin daiteke horien bitartez, eta bi adarren arteko gabezia konparatiboak kuantifikatu, eta banan-banako tratamenduak, pazientearen ezaugarrien araberakoak, egiteko aukera ematen dute.
–Garondoaren azterketa funtzionala egiteko ekipo integratua (MCU-BTE sistema). Bizkarrezurraren mugikortasuna eta indar isometrikoa erregistratzen du. Bereziki interesgarria da garondoko zartaden ondoriozko lesioen balorazio ebolutiboa egiteko.
– Fotogrametriaren bitartez mugimenduaren azterketa egiteko sistema (SMART-DX –BTS sistema). 6 kameraz, 4 plataforma dinamometriko integratuz eta azaleko elektromiografia batez osatua, gerrialdeko eta garondoko errakisaren mugimendua, haren ardatz guztietan, aztertzen du; mugimenduaren abiadura eta kalitatea neurtzen ditu, eta haren aktibazio muskularra baloratzen du (makurtu-erlaxatu fenomenoa eta giharren tonuaren azterketa).
Beste alde batetik, gai da gizakiaren ibileraren azterketa integratu eta osoa egiteko (zinetiko, zinematikoa eta elektromiografikoa), datuak ematen ditu euskarri denborei buruz (herren maila kuantifikatzea) eta, beheko adarretan ohikoak diren patologien kasuan, ibileran zer aldaketa izaten diren aztertzen du.
– Gerriondoaren funtzioaren azterketa (NedLumbar/IBV sistema). Gerrialdean oinazea duen pertsona baten gaitasun funtzionala zehaztea da helburua, eta, horretarako, eguneroko bizitzan egin ohi diren keinu errazen azterketa zinetikoa eta zinematikoa egiten da, hala nola, zamak hartzea edo aulki batetik altxatzea. Gainera, proba egin bitartean zer lankidetza maila eduki den zehazten da, eta indize batzuk lortzen dira horren bitartez.
(IBV irudi-lagapena)
12/1994 Legea indargabetzen du, eta indarrean sartzen denetik 18 hilabeteko epean araubidez garatuko da. Euskal Autonomia Erkidegoko fundazioek, hala ere, bi urte izango dituzte euren estatutuak lege berri honek aurreikusitakoaren arabera egokitzeko. Behin epe hori igarota estatutuak egokitu gabe baleude, ez da fundazioaren dokumenturik dagokion fundazioen erregistroan inskribatuko, aldaketa horiek egin direla egiaztatu arte. Betebehar hori ez betetzeak, gainera, dagozkion erantzukizunak sorraraziko ditu, eta, ondorioz, fundazioak ez du diru-laguntza edo laguntza publikorik jasoko Euskal Autonomia Erkidegoaren aldetik.
Fundazioetako organoen eraketari dagokionez, Laugarren Xedapen Gehigarriak jasotzen duenaren arabera, Gizon eta Emakumeen arteko Berdintasunari buruzko otsailaren 18ko 4/2005 Legean jasotako aurreikuspenak hartu beharko dira kontuan, organo horietan gizon eta emakumeen ordezkaritza orekatua izan dadin.
Aurreko legea Europako Parlamentu eta Kontseiluaren abenduaren 12ko 2006/123/CE Zuzentarauak jasotako eskakizunekin bat zetorren arren, azken urteotan arrazoi berriak sortu dira, eta, horien arabera, arlo honetan lege berria egitea gomendatu da. Arrazoi horiek lirateke, besteak beste, Administrazio publikoari nahiz fundazioei, eta, oro har, herritarrei segurtasun juridiko gehiago eskaintzeko beharrizana; erakunde horiei aplikatzeko moduko arauak bateratzeko beharra, eta aldaketa tekniko-juridikoak txertatzeko beharra, fundazioetako arauak berritu eta gizartearen egungo eskakizun eta beharrizanetara egokitzeko. Ez da ahaztu behar, gainera, Zuzenbide Zibilak arautzen duen zatian, EAEko Zuzenbide Zibilaren egungo errealitatera egokitu beharra zegoela, ekainaren 25eko 5/2015 Lege berriarekin bat etorriz.
Lege berri honen bidez administrazioaren gorabeherak sinplifikatu eta zerbitzu publikoak arrazionalizatuko dira, fundazioak sortzeko eskubidea sustatuz eta, era berean, fundazioen berezko trafikoaren segurtasun juridikoa bermatzeko beharrezkoak diren kontrolak ezarriz; halaber, fundazioen araubide juridiko berezitik eratorritako eskakizunak modu egokian betetzen direla bermatuko da.
Berrikuntzen artean, gaitasun berri batez hornituko dira aurrerantzean fundazioak, zehatzeko gaitasunaz, alegia. Horren helburua da administrazioarekiko betebeharren kontrako jokabideen aurrean disuasio-mekanismoa izatea, eta erakunde hauen finantzaketan laguntza ematen dutenengan konfiantza sorraraztea. Mekanismo betearazlea da, eta ordenamenduak administrazio publikoen esku uzten du horren aplikazioa, fundazioen proiektua interes orokorraren eta fundatzaileen borondatearen arabera garatu dadin. Ondorioz, fundazioen baitan gehien gertatzen diren arau-hausteak tipifikatu dira. Horien aurreko zehapen gaitasuna, beraz, mekanismo eraginkorra da, esku-hartze gogorragoak saihesteko.
LEHENDAKARITZA
Euskal Autonomia Erkidegoko Fundazioei buruzko ekainaren 17ko 9/2016 Legea.
| Interes orokorreko xedapenak, 2016ko maiatzaren 30etik ekainaren 4ra bitarteko aldizkari eta buletinetan (BOE, EHAAO, BAO, AAO, GAO eta EBAO) argitaratutakoak. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gure aholkularitza kolaboratzaileetako batek ordu osagarriei eta kontratuak bihurtzeari buruzko zenbait zalantza helarazi dizkio gure Aholkularitza Juridikoari. Jarraian jaso ditugu zalantzok, pixka bat gehiago argitzeko asmoz, behin baino gehiagotan galdetzen baitituzue.
1º) Lanaldi murriztuko kontratuetan, ordu osagarriak egiteari buruz.
Lan egindako orduok atseden-egunekin konpentsa al daitezke edo nahitaez ordaindu eta kotizatu behar al dira?
16/2013 Errege Lege Dekretua, abenduaren 20koa, kontratazio egonkorra errazteko eta langileen enplegagarritasuna hobetzeko neurriei buruzkoa.
Errege lege-dekretu horrek egiten duen lanaldi partzialeko kontratuaren erregulazio berriak erantzuten dio kontratazio mota hori sustatzeko dagoen premiazko beharrizanari, lana sortu eta birbanatzeko asmoz. Azken urteotan kontratu mota hori ugaldu bada ere, gutxiegi erabiltzen da oraindik gure inguruko beste herrialdeekin alderatuta, nahiz eta abantaila handiak ekartzen dizkien enpresei eta langileei lan-denbora malgutasun handiagoz antolatzeko orduan.
Hori horrela izanik, aldaketa esanguratsuenetako bat orduen (arruntak, osagarriak, eta abar) araubidearen arauketari lotuta dago.
Ordu osagarriak 1. artikuluaren 5. zenbakian xedatutakoaren arabera egingo dira.
Dena den, ordu arruntek eta ordu osagarriek –aurrez hitzartutakoak eta borondatezkoak barne– osatutako kopuruak ezingo du gainditu lanaldi partzialaren legezko ordu-muga.
Ordu osagarriak dira lanaldi partzialeko kontratuan hitzartutako ordu arruntei eransten zaizkien orduak, honako arau hauen arabera:
a) Ordu osagarriak betetzeko eskatu ahal izateko, enpresaburuak berariaz hitzarmen bat egin beharko du langilearekin.
b) Ordu osagarriak hitzartu ahal izateko, denbora partzialeko kontratuak ez du, urteko zenbaketan, asteko hamar ordutik beherako lanaldia izango.
c) Ordu osagarrien hitzarmenean jasota egon beharko da enpresaburuak zenbat ordu osagarri betetzeko eskatu ahal izango dion langileari.
Hitzartutako ordu osagarrien kopuruak ezin izango du izan lan-kontratuan zehaztutako ordu arrunten kopurua baino % 30 gehiago. Hitzarmen kolektiboek beste ehuneko maximo bat finkatu ahalko dute; hori ezingo da izan inondik ere aipatutako % 30 baino handiagoa eta ezingo ditu gainditu kontratatutako ordu arrunten % 60.
d) Langileari hiru egun aurretik jakinarazi behar zaio zein egun eta ordutan egingo diren hitzartutako ordu osagarriak, non hitzarmenak ez duen ezartzen epe laburrago bat aurretiko jakinarazpena emateko.
e) Ordu osagarriei buruzko hitzarmena bertan behera utzi ahal izango du langileak, hamabost egun lehenago jakinarazten baldin badu, hitzarmen hori izenpetu zenetik urtebete igaro ostean, baldin eta ondorengo egoeretako bat gertatzen bada:
Lege honen 37.5. artikuluan aipatzen diren familiako betebeharretako bati aurre egin behar baldin badio.
Prestakuntzak ezarritako beharrizanengatik, orduen bateraezintasuna egiaztatzen bada.
Lanaldi partzialeko beste kontratu batekin bateraezina izateagatik.
f) Ordu osagarriak egiteko hitzarmena eta haiek egiteko baldintzak goragoko letretan aurreikusitako arauen mende daude. Arau horiek betetzen ez badira, langileak ordu osagarriak egiteari uko egitea (nahiz eta hitzartuta egon) ez da lan-arloko zehapena eragiteko moduko gertakaria izango.
g) Ordu osagarrien hitzarmenaren kontra egin gabe, iraupen mugagabeko lanaldi partzialeko kontratuetan, urteko zenbaketan lanaldiak astean hamar ordu baino gutxiago ez duen kasuetan, enpresaburuak langileari aldi oro eskaini ahalko dio borondatezko ordu osagarriak egiteko aukera, kontratuan hitzartutako ordu arrunten % 15 gainditu gabe, nahiz eta hitzarmen kolektibo bidez % 30era emendatu ahalko den. Langileak ordu horiek egiteari uko egitea ez da lan-arloko zehapena eragiteko moduko gertakaria izango.
h) Lanaldi partzialeko langileen lanaldia egunean-egunean erregistratuko da, eta hilean behin guztizko kopurua kalkulatuko da. Soldataren ordainagiriarekin batera, langileari egindako ordu guztien laburpenaren kopia bat emango zaio hilero, eta bertan, ordu arruntak eta 5. paragrafoan aipatutako ordu osagarriak jasoko dira.
Enpresaburuak lanaldi-erregistroen hileroko laburpenak gorde beharko ditu, gutxienez lau urteko denbora-bitartean.
Adierazitako erregistratze-betebeharrak betetzen ez badira, izenpetutako kontratua lanaldi osokoa dela pentsatuko da, non ez den aurkezten zerbitzuak partzialak direla erakusten duen bestelako frogarik.
i) Ordu osagarriak egiterakoan, betiere bete beharko dira lanaldiari eta atsedenei buruz ezarritako mugak.
j) Benetan egindako ordu osagarriak ordu arrunt gisa ordainduko dira.
Arauaren arabera, bada, orduak arrunt gisa ordaintzeko aukera baino ez du aurreikusten printzipioz, beraz, ulertzen dut ordu osagarriak ezin direla denboran konpentsatu, eta, hortaz, ordu arruntaren balioa ordaindu behar dela, eta horrela agertu behar dutela nominan. Horren azalpena izan daiteke ordu osagarrien (partziala) eta estren (osoa) arteko ezberdintasuna; izan ere, aurrenekoak ordu arrunt gisa ordaintzen dira eta lanaldi partzialeko kontratuetan baino ezin dira erabili; aldiz, ordu estrak arruntak baino gehiago ordaintzen dira normalean, eta atsedenarekin konpentsatzen dira. Ordu osagarrietan ez dago ordainketa gehigarririk, logikoa denez, ordu osagarriak ezohikoak direlako, behar-une jakin baterako behar direnak; hala, opor egunak sortuz gero, hori atzeratu egingo litzateke, eta, ondorioz, are gehiago gutxituko litzateke lanaldi partzialeko kontratua.
2) Aldi baterako kontratu bat (lanaldi murriztuko obra edo zerbitzua) kontratu mugagabe bilakatzeari, kontratu mugagabeko langile kopurua handitzeko betekizuna betez, hobaria aplika al dakioke?
Galderat horri lotuta, Diruzaintzaren PDFa atxikitzen dugu: GIZARTE-SEGURANTZAREN KOTIZAZIOKO ONURAK KONTRATAZIORAKO EDO JARDUERA AUTONOMORAKO PIZGARRIENGATIK, ETA BESTE KOTIZAZIO-BEREZITASUN BATZUK.
http://www.seg-social.es/prdi00/groups/public/documents/binario/146061.pdf
Ulertzen dugu «Aldi baterako kontratuak kontratu mugagabe bihurtzea –Enplegua eta kontratazio mugagabea sustatzeko programa–» delakoan sar litekeela, betekizun hauekin:
B) Enplegu-programak aplikatzetik sortutako onuretatik kanpo utzita ez egotea, preskribatu ez diren arau-hauste oso astunengatik.
K) Enpresek, langile autonomoak barne, ezin izango dute hartu kontratua azkentzeko erabaki bidegaberik kontratua egin aurreko sei hilabeteetan. Mugak dagokion araudian zehaztutako egunetik aurrera azkendutako kontratuei bakarrik eragingo die, eta kontratua azkendu dieten langileen lanbide-talde bereko lanpostuen eta lantoki beraren estaldurarako.
P) Zerga-betebeharretan eta Gizarte Segurantzarekikoetan egunean egotea, bai langileen alten ondorio-datan, bai enpresa-ekarpen murriztua aplikatzerakoan. Murriztapena aplikagarria den bitartean, betebeharrak arauzko epean ordaintzen ez badira –partzialki edo erabat–, automatikoki murriztapena galduko da, ez-betetzea gertatzen den hilabetetik aurrera.
Q) Egindako kontratu mugagabeek enpresako enplegu mugagabearen maila eta enplegu osoaren maila handitzea eragitea.
R) 36 hilabetez mantentzea (murriztapena aplikatzen zaion kontratu mugagabea indarrean hasten den unetik zenbatzen hasita) kontratu horrekin lortu den enplegu mugagabearen maila eta lortutako enpleguaren guztizko maila.
Informazioa erabilgarri izango zaizuelakoan,
Gaiari buruzko edozer zalantza argitzeko, jo Mutualiarengana.
Kontratuen Gidak lan-kontratuen eta kontrataziorako pizgarrien arloan indarrean den araudi osoa jasotzen du.
Hark erabiltzaileen eta gure lan-merkatuan jarduten duten eragileen aldetik eskatzen den informazioa ase behar du; gainera, kontratu-ereduen administrazio alorreko sinplifikazio berrira egokitzen da eta lau kontratu-ereduak (mugagabea, aldi batekoa, prestakuntzara eta ikaskuntzara xedatua, eta praktikak egiteko kontratua) ezagutzeko eskuliburu gisa egituratuta dago. Era berean, horien ezaugarri eta baldintza zehatzak jasotzen dira, langilearen eta/edo enpresariaren ezaugarri zehatzak kontuan hartuta.